Laten we niet in complottheorieën gaan denken, waarschuwde wethouder M. van den Anker (Veiligheid).

De politie had woensdag nog niemand aangehouden voor de brand in de Surinaamse moskee Shaan-e-Islam. ’s Ochtends was er een buurtonderzoek gehouden. Op de buitenmuur van het drie verdiepingen tellende gebouw waren leuzen aangebracht als ”Lonsdale”, ”Theo R. I. P”. en ”Geen moskees op Zuid”, met onder elke leus een keltenkruis, een teken dat extreem rechtse groeperingen gebruiken na het verbod op het voeren van hakenkruizen en SS-tekens.

Een woordvoerder van de politie bevestigde dat de aandacht uitgaat naar de leuzen, maar geeft aan dat eerst zal moeten worden uitgezocht of de teksten echt gisternacht zijn aangebracht of dat dit al eerder is gebeurd. A. Billar, voorzitter van het moskeebestuur, zag de leuzen voor het eerst toen hij woensdagochtend vroeg naar de brand ging kijken.

Hij is geschokt. „Je kunt dit gerust een terroristische aanslag noemen”, vindt hij. „Brandstichten en racistische teksten schrijven zijn abnormale daden. Dat doen alleen de treurigste mensen.”

Billar wijst erop dat de moskee sinds 1982 in het pand is gevestigd en dat er nooit problemen zijn geweest. De moskee zou over anderhalf jaar verhuizen naar Rotterdam-Zuid. Ook daar hebben omwonenden volgens hem geen bezwaar tegen gemaakt. „Er is geen enkele aanleiding voor deze brandstichting. Alles is geregeld.” Een andere moskeebezoeker valt hem bij en wijst erop dat de Surinaamse gemeenschap volledig is geïntegreerd in Nederland. „Mensen die dit doen, willen vreemdelingenhaat, haat tegen moslims, propageren.”

Zaterdag protesteerden ongeveer veertig aanhangers van de extreem rechtse Nationale Alliantie tegen het plan voor een nieuwe moskee aan de Kreekhuizerlaan in Rotterdam-IJsselmonde, de locatie waar ook de moskee Shaan-e-Islam naartoe verhuist. Het motto van het protest was ”Stop de islamisering”.

Wethouder M. van den Anker (Veiligheid) spreekt van een „heel vervelende” gebeurtenis. Ze waarschuwt niet in complottheorieën te gaan denken. „Het onderzoek loopt. Het ligt voor de hand om te wijzen naar extreem rechtse hoek, maar het kan natuurlijk ook een moslim zijn die op deze manier aandacht vraagt. We weten het niet.”

Van den Anker begrijpt dat bewoners van de Aleidisstraat zich niet veilig voelen na de brand. „De impact van dit soort incidenten is groot, omdat er toch ook een internationaal dreigingsbeeld is. Mensen vragen zich of de buren met wie ze geen contact hebben wel te vertrouwen zijn. Wij willen extremisme aanpakken, en daarvoor is het van belang dat burgers weten wat er in hun straat gebeurt en dat ze ook zaken durven te melden.”

Kort na de moord op filmmaker Theo van Gogh werd in november 2004 al brand gesticht bij de Mevlana-moskee, eveneens in Rotterdam-West. De 25-jarige man die daarvoor verantwoordelijk was, is dinsdag door de Rotterdamse rechtbank veroordeeld tot een halfjaar cel.

De Rotterdamse burgemeester Opstelten nam woensdag aan het einde van de ochtend poolshoogte in de Aleidisstraat. „In deze stad praten we met elkaar als er iets is”, was zijn boodschap. Opstelten gaf eveneens aan dat er wat hem betreft in Rotterdam geen ruimte is voor extremisme en radicalisme.

De PvdA-fractie in Rotterdam veroordeelde de brandstichting in felle bewoordingen. „Er moet een eind komen aan deze haatzaaierij, deze hetze tegen de islam. De door velen gezaaide wind is nog steeds niet uitgestormd.”

De antiracismeorganisatie Radar maakte woensdag bekend dat ze aangifte heeft gedaan tegen de Nationale Alliantie (NA). In een discussie op internet werd, vooruitlopend op de demonstratie tegen de Surinaamse moskee, onder meer gesteld „dat de ordedienst is geïnstrueerd wat gas mee te nemen.” Een andere oproep luidde: „Ieder die ziet dat deze joden zich willen inmengen in het NA-gezelschap ze uit de groep te trappen.”