„Een commissie is in het belang van alle reizigers en bedrijven die gebruikmaken van het spoor en van de personen- en goederenvervoerders”, aldus ProRail-directeur B. Klerk in een maandag verzonden brief aan de bonden.

De spoorbeheerder en de vakbonden liggen al lange tijd overhoop over de nieuwe CAO voor de 3000 werknemers. FNV Bondgenoten en CNV Bedrijvenbond hebben voor vrijdag een staking gepland, waardoor het gehele treinverkeer plat komt te liggen. ProRail had voorgesteld een commissie in het leven te roepen die een „zwaarwegend” advies zou moeten geven over de CAO. De FNV-bond heeft dit echter afgewezen.

De bonden willen vooral dat het gat tussen de beloning van personeel van de Nederlandse Spoorwegen en die van de werknemers bij de spoorbeheerder wordt gedicht. Om de verschillen te verkleinen eisen ze 4,75 procent loonsverbetering. ProRail biedt een loonsverhoging van 2,75 procent over de jaren 2005 en 2006.

FNV-bestuurder T. Nijenhuis is niet van plan in te gaan op de oproep van ProRail. De brief bevat volgens hem „geen nieuwe elementen.” FNV Bondgenoten gaat er nog steeds van uit dat er vrijdag geen treinverkeer mogelijk is.

Beter verliep het overleg maandag tussen de NS, reizigersvereniging Rover en FNV Bondgenoten over het nieuwe boetebeleid. De NS is bereid „serieus te kijken” naar de wensen van reizigers en vakbond. Woordvoerders van Rover en de vakbonden spraken na afloop van ingelaste overleg, maandag in Utrecht, van „een verrassend goede sfeer.”

Over twee weken gaat het overleg verder. Dan moet er volgens FNV-bestuurder Berghuis een oplossing uitkomen, wil het boetebeleid volgens plannen op 1 oktober kunnen ingaan. Iedereen zonder geldig vervoersbewijs in de trein moet vanaf die dag een boete van 35 euro betalen. Nu kunnen reizigers bij de conducteur een kaartje kopen tegen een iets hoger tarief.

Volgens Rover lopen onschuldige reizigers die bij voorbeeld stuiten op een niet-werkende kaartautomaat de kans te worden beboet. De vakbond is bang voor extra agressie. Ondersteuning van de spoorwegpolitie ontbreekt, stelde de FNV-bestuurder. Volgens een zegsman van het spoorbedrijf heeft de spoorwegpolitie laten weten die assistentie wel te kunnen verlenen. Over eventuele tegemoetkomingen van de NS wilde hij zich niet uitlaten. Het bedrijf noemt de kritiek al langer ongegrond.

Rover en FNV Bondgenoten hadden publieksvriendelijke acties in voorbereiding uit protest tegen de nieuwe regels, maar die laten ze voorlopig rusten. „Over twee weken moet het echter wel hom of kuit zijn”, stelde Berghuis.

Treinreizigers kunnen binnenkort tegen betaling draadloos internetten op dertig stations. Ze kunnen vanaf dinsdag terecht op Utrecht-Centraal, de maanden daarop volgen de andere stations. De Nederlandse Spoorwegen werken hierbij samen met KPN. De bedrijven hopen dat later draadloos internet, het zogenoemde wifi, ook in de treinen beschikbaar komt.

De NS-reizigers kunnen op de stations een kraskaart kopen met een code waarmee ze met hun laptop op internet kunnen inloggen. De kosten lopen uiteen van 5 euro voor een uur tot 30 euro voor een maand toegang. Overal op de stations, dus ook op de perrons en in de stilstaande treinen, kunnen reizigers internet op. Tot de stations waar straks internet beschikbaar is, behoren Amsterdam-Centraal, Den Haag-Centraal, Leiden-Centraal, Schiphol, Eindhoven, Nijmegen en Groningen.