Coalitiefracties in WAO-debat
De regeringsfracties staan lijnrecht tegenover elkaar bij de WAO-plannen van het kabinet. CDA en D66 willen dat de uitvoering plaatsvindt door de private verzekeraars. De VVD kiest – net als PvdA en GroenLinks – voor een publieke uitvoering door uitkeringsinstantie UWV.
Voor het wetsvoorstel van minister De Geus van Sociale Zaken, waarin zowel verzekeraars als het UWV zich met de uitvoering bezighouden, voelt niemand iets.
Dat bleek donderdag bij het spoeddebat over de WAO. PvdA, GroenLinks, SP en ChristenUnie vroegen De Geus zijn wetsvoorstel in te trekken, omdat er geen draagvlak voor bestaat. Maar de CDA-bewindsman voelt daar niets voor. Ook de regeringspartijen willen doorgaan met de behandeling van het wetsvoorstel, dat voor volgende week gepland staat.
Het was al eerder duidelijk dat de onderling verdeelde regeringspartijen het voorstel van De Geus niet zien zitten. De VVD wijst een private uitvoering vooral af omdat die in de aanvangsfase 6 miljard euro extra kost. „Een dergelijke lastenverzwaring kunnen we niet over de samenleving uitstrooien", aldus vice-fractievoorzitter De Vries donderdag.
CDA en D66 willen echter toch een volledig private uitvoering. Ook werkgevers en werknemers zijn daarvoor. Private uitvoering was ook het uitgangspunt van een advies van de Sociaal-Economische Raad, dat de basis vormde voor het wetsvoorstel. Aanvankelijk stelde ook de PvdA zich hier achter op, maar zij kiest nu toch voor een publiek systeem.
Fractievoorzitter Dittrich van D66 en vice-fractievoorzitter Verburg van het CDA denken dat er een oplossing te vinden is voor de extra kosten van een private aanpak. Ze willen daarvoor volgende week met voorstellen komen. De Geus liet blijken open te staan voor nieuwe ideeën, maar zal ook „de factor tijd meewegen". Er is de minister veel aan gelegen dat de nieuwe WAO op 1 januari ingaat, zoals de bedoeling was.
Kern van het nieuwe stelsel is dat alleen volledig arbeidsongeschikten een WAO–uitkering krijgen. Wie nog deels kan werken moet met een aanvulling op het loon aan de slag blijven. Die regeling voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten wil De Geus door zowel verzekeraars als UWV laten uitvoeren, omdat hij denkt dat hun onderlinge concurrentie tot betere resultaten leidt. Maar de hele Kamer vindt die aanpak te complex.
De PvdA presenteerde donderdag ook een alternatief WAO-voorstel. Dat houdt in dat de huidige praktijk wordt gehandhaafd, met enkele aanpassingen. Hoewel dit plan volgens berekeningen van het Centraal Planbureau 1 miljard goedkoeper is dan het voorstel van De Geus, voelt de coalitie er niets voor. Ook werkgeversorganisatie VNO-NCW wijst het af. „Het biedt geen oplossing voor het al jaren slepende WAO-probleem".
De WAO-ingreep is een van de hoofdelementen uit het regeerakkoord. Mocht het sneuvelen, dan zou dat voor De Geus een zware klap zijn. Er heerst over het onderwerp dan ook een nerveuze sfeer op het Binnenhof. Voor het spoeddebat overlegde De Geus met premier Balkenende op het Torentje. Ook de coalitiefracties hadden vooroverleg.