Die waarschuwing uitte staatssecretaris Van der Knaap van Defensie woensdag tijdens een personeelsoverleg met de Tweede Kamer. Eerder op de dag had minister Kamp al geroepen dat het „piept en kraakt" in zijn organisatie door alle eisen die aan de krijgsmachtonderdelen zijn gesteld.

Van der Knaap sprak van een tijdelijke situatie. Het opleiden van 15.000 nieuwe mensen vergt een enorme krachtsinspanning. Hij heeft te veel signalen binnen gekregen dat het personeel het tempo niet meer bij kan houden.

De bewindsman verwacht dat het opzetten van de nieuwe organisatie op 1 januari 2007 zal zijn voltooid. Tot die tijd moet er meer aandacht worden besteed aan de sociale aspecten van de reorganisatie en de opleiding. De consequentie daarvan is dat Nederland vaker ’nee’ zal moeten zeggen tegen verzoeken om mee te doen met vredesmissies of crisisbeheersingsoperaties. Kamp liet eerder op de dag tijdens een overleg over het jaarverslag van de Rekenkamer al weten dat twee gelijktijdige operaties met de Apache–gevechtshelikopters, zoals onlangs in Irak en in Afghanistan, „tot de grote uitzonderingen gaan behoren".

De staatssecretaris zegde onder grote druk van de Kamer toe met een visie op het nieuwe personeelsbeleid te komen. PvdA, VVD en LPF, samen een meerderheid in de Kamer, dreigde de bewindsman met een motie als hij de Kamer niet in staat wilde stellen mee te praten over de uitwerking van het beleid van ’up or out’. Van der Knaap noemde dit systeem uiterst noodzakelijk om tot een flexibele, parate organisatie van jonge krijgers te komen. Het personeelssysteem heeft als kern dat militairen voor hun 35e jaar de dienst moeten verlaten als er binnen de krijgsmacht geen verdere carrière voor hen is weggelegd.

De bonden waren blij met de druk van de Kamer. „De discussie die tot nu toe over het systeem is gevoerd is tamelijk gênant", zei voorzitter Van den Burg van de FNV–bond AFMP na afloop van het debat. Volgens hem moet Defensie een dergelijke visie nog helemaal ontwikkelen.

Wel is hij uiterst content met de toezegging van Van der Knaap dat de bonden de Raad van State mogen adviseren over de wetswijziging van de Ambtenarenwet die nodig is om het up–or–out–systeem binnen Defensie door te voeren. „Dat is volstrekt uniek". Hij waarschuwde echter tegelijk dat de bewindsman er wel voor moet zorgen dat „ de bonden vertrouwen krijgen in de uitwerking van het systeem. Zonder dat vertrouwen zullen wij het college negatief adviseren over de wetswijziging", aldus Van den Burg.