‘Submission’ over christenen
”God bestaat niet”. De naam van de tv-serie die dinsdagavond van start gaat, is niet erg origineel maar wel duidelijk. Een kort geding van het parochiebestuur van de St-Nicolaaskerk in Amsterdam, waar een deel van de opnames is gemaakt, kon de uitzending niet blokkeren. Ook het verzoek van de Rooms-Katholieke Kerk, de PKN en de ChristenUnie zal de omroep waarschijnlijk naast zich neer leggen.De zesdelige uitzending -die overigens elke zondagmiddag herhaald zal worden- is een programma van de RVU, de stichting Radio Volksuniversiteit. De RVU noemt zich een educatieve omroep met als doel kijkers en luisteraars in staat te stellen hun plaats in te nemen in een sterk veranderende samenleving.
De serie bestaat uit een reeks gesprekken met wetenschappers over het gevaar, de functie en de absurditeit van het geloof. Zes halve uren lang mogen dezen op deskundige wijze de restjes van de christelijke samenleving in ons land belachelijk maken. De een doet dat subtiel: „Veel profeten waren epileptici die daarvoor prima behandeld hadden kunnen worden.” Een ander is snoeihard: „Onderwijs op basis van geloof zou verboden moeten worden en alle religie zou uit het openbare leven gebannen moeten worden. De vrijheid van onderwijs en de vrijheid van godsdienst wordt misbruikt om kinderen te indoctrineren waardoor zij als enigen geen vrijheid van onderwijs en godsdienst hebben.” Weer een ander is ronduit grof: „Waarom wordt er respect opgebracht voor iets debiels als het geloof? (…) Waarschijnlijk omdat geloven een beetje zielig is.”
Omdat de kijkers niet zo lang ingespannen kunnen luisteren, wisselen de makers de gesprekken af met shockerende filmbeelden: een naakte vrouw aan een kruis, een blote duivel voor een moskee en een Jezusfiguur aan een hondenriem.
De kerken en de ChristenUnie maken vooral bezwaar tegen het kwetsende en provocerende karakter van de film voor gelovigen. De uitzending zal inderdaad de dialoog tussen gelovigen en niet-gelovigen niet bevorderen. Wat ”Submission”, de film van Theo van Gogh en Ayaan Hirsi Ali, was voor moslims, is deze film voor christenen. Overigens wordt ook de islam op de korrel genomen. De makers van deze serie zijn inmiddels bedreigd.
Een verschil met de film ”Submission” is dat het hier een uitzending betreft van een publieke omroep, die voor tweederde uit belastinggeld betaald wordt. Ieder huishouden in Nederland draagt jaarlijks 90 euro af aan de instandhouding daarvan, omdat het de „cohesie in de samenleving bevordert.” Dat deze serie juist het tegenovergestelde bereikt, moet voor de staatssecretaris van Cultuur en Media al genoeg reden zijn om direct in te grijpen en de uitzending te verbieden.
Moeten christenen ook in het geweer komen? Ja, maar hier past wel voorzichtigheid. Het mag daarbij niet gaan om het feit dat zij voor debielen uitgemaakt worden. Dat kan toch geen verrassing zijn? „En gij zult van allen gehaat worden om Mijn Naam”, voorzei Christus Zijn volgelingen. Een dienstknecht is niet meer dan zijn heer. Stille verdraagzaamheid stapelt kolen op het hoofd van de beledigers. Maar, waar de Meester Zelf in het geding is -en dat is hier het geval- past de hoogste verontwaardiging en is publiek protest op zijn plaats.