Nieuwbouw cgk Culemborg
De christelijke gereformeerde kerk van Culemborg gaat nieuw bouwen. De eerste paal moet begin volgend jaar de grond in. De bouwaanvraag ligt momenteel bij de gemeente. De kerk komt aan de Prijsseweg. Het gebouw moet plaats bieden aan ongeveer 250 mensen. Momenteel komen de gemeenteleden nog samen in een aula aan de Fluweelboom. De leden van de kerk zaten erg om ruimte verlegen, omdat het kerkgebouw aan de Ridderstraat, waar ze tot november 2003 samenkwamen, maar 125 zitplaatsen telde.

Nieuw kerkdak Den Helder
Het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente in Den Helder krijgt een nieuw dak. De verbouwing is maandag 30 mei begonnen. Het dak verkeerde in erg slechte staat en was nodig aan vervanging toe. De constructie wordt helemaal anders. Er komt nu een piramidevormig dak op het gebouw te staan. Bovendien wordt de elektriciteitsbedrading vervangen.

De kerk van de gereformeerde gemeente, die zo’n 130 zitplaatsen telt, is 35 jaar geleden gebouwd. In de afgelopen jaren is het gebouw enkele keren opgeknapt. Over vijf tot zes weken moeten de ongeveer negentig leden en doopleden weer in hun kerkgebouw de diensten kunnen volgen. In de tussentijd maken ze gebruik van de lutherse kerk.

De verbouwing kost ongeveer 150.000 euro. Het grootste deel van het geld komt uit giften van gemeenten binnen het kerkverband van de Gereformeerde Gemeenten.

Ogg Elst verbouwt
De oud gereformeerde gemeente van Elst (U) gaat haar kerkgebouw uitbreiden. Het aantal zitplaatsen wordt verhoogd van 120 naar 180. De gemeente telt zo’n 140 leden en doopleden, een aantal dat nog toeneemt. Het komt meer dan eens voor dat er in de kerkdiensten stoelen bijgezet moeten worden om iedereen een plaats te geven. Bovendien komt er een nieuwe consistorie en wordt de hal van het ongeveer negentig jaar oude bedehuis aangepast. Wanneer de verbouwing van start gaat, is nog niet helemaal duidelijk. De verwachting is dat dit in augustus of september gebeurt.

Grote Kerk Leeuwarden
Ook dit jaar opent de Grote of Jacobijnerkerk in Leeuwarden haar deuren voor de toeristen die ieder jaar in grote aantallen de hoofdstad van Friesland bezoeken. De kerk, het belangrijkste monument van Leeuwarden, maakte oorspronkelijk deel uit van het in 1245 gestichte Dominicanenklooster. Dit werd gesticht door de volgelingen van Dominicus (ca. 1170-1221), die dominicanen en ook wel jacobijnen werden genoemd. Resten van de oorspronkelijke 13e-eeuwse kapel zijn nog te zien in het middenschip van de huidige kerk. Omstreeks 1275 werd begonnen met de bouw van een tweebeukige kerk, die omstreeks 1310 was voltooid. Van deze kerk zijn fragmenten bewaard gebleven, zoals het koor, het grootste gedeelte van het schip en de noordbeuk. Bij de grote stadsbrand van 1392 ging het dak van de kerk in vlammen op. Aan het eind van de vijftiende eeuw werd de kerk uitgebreid met een brede zijbeuk met karakteristieke topgevels die de kerk vanaf het Jacobijnerkerkhof een monumentaal aanzien geven. Dit gedeelte werd voltooid in 1504. In de hoek van koor en zuidbeuk kwam tussen 1504 en 1515 een sierlijk kapelletje tot stand. Ten slotte werd de kerk naar het westen verlengd.

De afwisselende lagen rode en gele baksteen in de topgevels zijn een kenmerk van de late Gotiek.

De kerk heeft slechts kort als kloosterkerk dienstgedaan. De opstand tegen de koning van Spanje leidde tot een godsdienstige omwenteling. Vanaf 1578 werd de kerk gemeenschappelijk gebruikt door de dominicanen en de protestanten. Toen de rooms-katholieke eredienst in Friesland werd afgeschaft, werd de kerk definitief aan de protestanten toegewezen.

De kerk is van 1971 tot 1976 ingrijpend gerestaureerd en heeft van 2001 tot 2003 opnieuw een restauratie ondergaan.

In de Grote Kerk hebben veel bekende predikanten gepreekt en gestaan, onder wie Johannes Bogerman en Wilhemus à Brakel. Ds. Bogerman werd in 1604 beroepen door Leeuwarden, maar de gemeente Enkhuizen, waar hij toen stond, weigerde hem te laten gaan. Hij stond pas twee jaar in Enkhuizen en trok er volle kerken. Uiteindelijk wisten de Friezen de predikant toch weer terug te krijgen naar zijn geboortegrond. De gemeente van Leeuwarden heeft Bogerman overigens jaren moeten afstaan aan de landelijke kerk in verband met de Dordtse Synode, waar hij voorzitter van was, en vanwege het vertaalwerk voor de Statenbijbel.

Wilhemus à Brakel werd op 2 januari 1635 gedoopt in Leeuwarden. Na zijn studie in Franeker diende hij in Friesland de gemeenten van Stavoren (1665), Harlingen (1670) en Leeuwarden (1673). In 1683 nam hij een beroep aan naar Rotterdam.

De openingstijden voor bezichtiging van de Leeuwarder kerk zijn in juli en augustus van dinsdag tot en met zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur en op vrijdag vanaf 13.00 uur. In juni ook op zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur. Op zaterdag 10 september is de kerk vanaf 10.00 uur geopend in verband met de landelijke Open Monumentendag.

De rubriek Grondvlak is bedoeld voor nieuws vanuit plaatselijke gemeenten. Berichten die voor plaatsing in aanmerking komen, kunnen gemaild worden naar: grondvlak@refdag.nl. Post kan gestuurd worden naar: Reformatorisch Dagblad, t.a.v. kerkredactie, Postbus 670, 7300 AR Apeldoorn.