„Wat nu kloof tussen burger en politiek?”
Een gapend gat, een grote kloof, een vertrouwenscrisis. Tot en met de premier toe was iedereen in de Kamer er gisteren van overtuigd dat de referendumuitslag duidelijk heeft gemaakt dat politici en burgers beiden op een ander spoor zitten als het gaat over Europa. Zijn referenda de wissels die beide sporen bij elkaar laten komen?
Wilders (Groep Wilders) : Bijna 85 procent van de Kamer was voor de grondwet en meer dan 60 procent van de bevolking tegen. Zelden is de kloof tussen Den Haag en de bevolking zo pijnlijk duidelijk geworden. De kiezer heeft daar genoeg van. En dat heeft hij woensdag laten weten.”
Bos (PvdA) : „Ik ben het oneens met degenen die zeggen dat de kloof tussen burgers en politici nog nooit zo groot is geweest. Juist door het referendum te organiseren en de uitslag over te nemen, maken we met elkaar dat gat ook weer kleiner en tonen we aan te kunnen leren van 2002.”
Van Aartsen (VVD) : „Velen hebben het deze dagen en uren gehad over de kloof tussen politiek en burgers. Hoe kan de burger nu dichter bij ons komen dan door dit referendum - en achttien uur later neemt de Kamer de uitspraak van de Nederlandse bevolking over. Wat nu kloof?”
Halsema (GroenLinks) : „Politici kunnen en mogen niet zomaar veronderstellen dat bij grote, diepingrijpende besluiten de burger altijd dezelfde mening is toegedaan als zij. GroenLinks wil daarom dat nog deze kabinetsperiode de grondwet wordt gewijzigd om een bindend referendum in te voeren, waardoor mensen echt zeggenschap en macht krijgen.”
Rouvoet (ChristenUnie) : „Er is werk aan de winkel: het gat tussen politiek en burgers moet worden gedicht. We moeten de burger serieus nemen in zijn zorgen. Het referendum is geen panacee, maar ik heb me voorgenomen in eigen kring te gaan nadenken over volksraadplegingen.”
Verhagen (CDA) : „Er wordt te makkelijk gesproken over een kloof tussen burger en politiek die simpelweg zou zijn op te lossen door allerlei bestuurlijke instrumenten, zoals invoering van het referendum. (…) Alleen de burger vaker naar zijn mening vragen, is niet de oplossing. In landen zoals Frankrijk, waar al decennialang referenda over allerlei onderwerpen worden gehouden, leven dezelfde problemen als in Nederland. Ook daar wordt gesproken over een legitimiteitscrisis in de politiek.”
Van der Vlies (SGP) : „De SGP is geen voorstander van referenda, maar vindt dat volksvertegenwoordigers door middel van debatten, bijeenkomsten en publicaties in rapport moeten blijven met wat hun kiezers van de EU vinden, om vervolgens zélf verantwoorde keuzes te maken. Als die beslissingen burgers niet bevallen, volgt de afrekening bij de eerstvolgende verkiezingen.”