Tijdens de Dodenherdenking op 4 mei op de Dam in Amsterdam verscheen hij als commandeur der Koninklijke Marine. Een dag later nam hij in Wageningen als brigadegeneraal van de Koninklijke Landmacht het defilé af. Bij beide gelegenheden verscheen de prins in gladgestreken uniformen, compleet met nieuwe sterren en strepen en vers goudgalon.

Met zijn 38 jaar is prins Willem-Alexander absoluut de jongste generaal van Nederland. In de regel bereikt een militair de begeerde generaalsrang pas tegen zijn vijftigste.

De Prins van Oranje diende zelf alleen bij de marine, maar is uit hoofde van zijn ambt reserveofficier bij de vier delen van de krijgsmacht. Op zijn laatste verjaardag (27 april) werd hij door staatssecretaris Van der Knaap van defensie „regulier bevorderd” tot commandeur van de marine, brigadegeneraal bij de landmacht, commodore van de luchtmacht en brigadegeneraal van de marechaussee.

Hoewel de aanduidingen verschillen, komen de vier genoemde rangen op hetzelfde neer: de laagste generaalsrang met één ster in een lauwertak op de schouders. Willem-Alexander hoeft voor de bevorderingen weinig te doen, afgezien van een aantal werkbezoeken aan de verschillende krijgsmachtdelen.

Dat doet hij regelmatig. De kroonprins duikt op bij een oefening in Noorwegen of tijdens een vredesmissie van Nederlandse militairen in Bosnië of Eritrea. Vorig jaar juni bracht hij een kort bezoek aan het detachement dat met Apache-helikopters in Afghanistan zat.

Begin deze maand woonde de prins op het ministerie van Defensie in Den Haag het zogenaamde politiek beraad bij. De politieke en de militaire top van Defensie neemt in dat beraad de actuele ontwikkelingen door. Volgens de website van Defensie liet de prins „zich informeren over de stand van zaken op het departement.”

Om hem straks als koning een zo waardig mogelijke ceremoniële status te geven, krijgt de prins er om de twee à drie jaar automatisch een streep of ster bij. Uiteindelijk wordt koning Willem-Alexander admiraal bij de marine en viersterrengeneraal bij de landmacht, luchtmacht en marechaussee. Reserve, dat wel.

De royale generaal heeft in feite weinig te zeggen over de krijgsmacht. Bij de grondwetsherziening van 1983 is bepaald dat het oppergezag over de krijgsmacht niet meer bij de Koning maar bij de regering ligt. In de praktijk is dat de minister van Defensie, nu de VVD’er Henk Kamp. De dagelijkse leiding is uitbesteed aan de chef defensiestaf, nu luitenant-generaal Dick Berlijn.

Tot aan de Eerste Wereldoorlog was een Oranje opperbevelhebber van het leger. Tijdens de beide oorlogen in de vorige eeuw was de functie uitbesteed aan een echte generaal. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog werd prins Bernhard onder Eisenhouwer opperbevelhebber van het vaderlandse leger.

Pogingen om Bernhard na de oorlog opperbevelhebber te maken, stuitten op verzet. Men voorzag problemen, onder meer met de ministeriële verantwoordelijkheid voor het Koninklijk Huis.

Naar verluidt geniet kroonprins Willem-Alexander wel van het ceremonieel, zeker van dat van de marine. Daar ligt zijn hart. Hij vervulde zijn dienstplicht bij de Koninklijke Marine van augustus 1985 tot januari 1987.

Na enige maanden opleiding aan het Koninklijk Instituut voor de Marine te Den Helder diende de prins aan boord van de fregatten Hr. Ms. Tromp en Hr. Ms. Abraham Crijnssen. In 1988 voer Willem-Alexander een aantal weken mee als wachtofficier aan boord van de Hr. Ms. Van Kinsbergen voor een herhalingsoefening.

Na zijn afstuderen in 1993 behaalde de prins het groot militair vliegbrevet bij het 334 Transportsquadron van de Koninklijke Luchtmacht. Het schijnt dat hij tijdens koninklijke vluchten nog regelmatig in de cockpit is te vinden.

In 1994 volgde prins Willem-Alexander gedurende een aantal maanden colleges bij het Instituut Defensie Leergangen, waarbij het accent lag op aspecten van de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Luchtmacht.

Willem-Alexander ontving op 6 december 2001 het officiers- of jeneverkruis, het onderscheidingsteken voor meer dan vijftien jaar dienst als officier. De prins is adjudant in buitengewone dienst van Hare Majesteit de Koningin.

Agenda
Koningin Beatrix brengt in het kader van haar 25-jarig regeringsjubileum dinsdag 24 mei een bezoek aan Limburg.

Woensdagmiddag 25 mei is ze in Den Haag aanwezig bij de officiële opening van het nieuwe gebouw van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI).

In aanwezigheid van prinses Máxima opent prins Willem-Alexander donderdag 26 mei in het Rotterdamse Luxor Theater de tweede Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam.

Prinses Margriet opent op vrijdagmiddag 27 mei het gerestaureerde Stadhuis van Leeuwarden.