Dat staat althans op een van de 39 groene kaarten die de ministers in hun binnenzak hebben als ze het gesprek met burgers aangaan over de Europese integratie.

De set spiekbriefjes is bedoeld om te voorkomen dat de bewindslieden in debatten over de Europese grondwet met de mond vol tanden staan. Dat mag niet gebeuren. In de aanloop (is0(

naar het referendum op 1 juni over de Europese grondwet gaat het er vooral om zo veel mogelijk burgers met een keur van argumenten ervan te overtuigen dat het belangrijk is voor te stemmen.(is6d(

Die campagne is nodig, want het aantal tegenstanders van de Europese grondwet is inmiddels groter dan het aantal voorstanders.

Voor alle duidelijkheid: wanneer het referendum wordt gewonnen door de tegenstanders van de grondwet, betekent dat nog niet dat de leden van het parlement verplicht zijn deze uitslag over te nemen. Het gaat immers om een raadgevend referendum. Dat neemt niet weg dat een eventueel ja van het parlement moeilijk valt uit te leggen na een nee van de bevolking. Vandaar dat de bewindslieden er veel aan gelegen is de burgers mee te krijgen.

Dat de ministers de spiekbriefjes op zak hebben, zegt ook iets over de mate waarin ze doorkneed zijn in de Europese zaken. Slechts beperkt dus. Nu vereist het ook wel erg veel doorzettingsvermogen om de 324 pagina’s van de grondwet grondig door te werken. Maar is dat het enige? Of is de mate van deskundigheid ook een signaal voor de mate van positieve betrokkenheid op de Europese integratie?

Europa leeft in ieder geval niet bij de burger. Ondanks alle pogingen de organisatie transparanter te maken en dichter bij de burger te brengen, heeft de burger geen warme gevoelens bij het onderwerp eenwording.

Sterker, burgers keren zich daarvan af. Hun afwijzing heeft niet alleen te maken met de onvrede over het politieke klimaat van dit moment, zoals de Belgische politicus Dehaene stelt.

Het verzet wortelt dieper. Terwijl als gevolg van toegenomen mobiliteit en communicatiemogelijkheden de wereld een dorp is geworden, zoekt de burger het dorp in de wereld.

Dat betekent dat voor hem regionale en nationale bindingen de laatste jaren in betekenis hebben toegenomen. Een Europese superstaat staat te ver van hem af en geeft hem niet het gevoel van veiligheid en geborgenheid dat hij van een overheid mag verwachten.

Belangrijker nog is dat het eenheidsstreven geen recht doet aan de eigen identiteit en geschiedenis van de verschillende naties. Zuid-Europese landen hebben bijvoorbeeld met hun rooms katholieke achtergrond een ander karakter dan de protestantse landen van Noordwest-Europa. Zo is ondanks de ernstige secularisatie in sommige wetten van ons land nog altijd herkenbaar dat Nederland gestempeld is door het calvinisme.

Dergelijke regels kunnen ter discussie komen te staan als Brussel straks meer te zeggen krijgt. Niet alleen omdat het aantal rooms-katholieke Europeanen veel groter is dan het aantal protestanten. Maar ook omdat kleine staten zoals Nederland overvleugeld dreigen te worden door de grote(re).

Zo is het maar de vraag of ons land in een Europese Commissie nieuwe stijl een zetel mag bezetten. Wanneer de stem van ons land niet meer wordt gehoord bij de beraadslagingen is het maar de vraag in hoeverre het Nederlands belang nog meeweegt in de besluitvorming.

Samenwerking tussen landen is nodig, maar de Europese integratie heeft haar grens al lang bereikt. Dat kunnen burgers op 1 juni met hun stem duidelijk maken.