Geen verbod op claims na geboorte met handicap
Er komt geen wettelijk verbod op het indienen van claims door gehandicapten die vinden dat zij nooit geboren hadden moeten worden. Minister Donner van Justitie en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid zien daartoe onvoldoende reden.
Beide bewindslieden hebben dat per brief laten weten aan de Tweede Kamer. Die had het kabinet gevraagd zich te bezinnen op de noodzaak van extra maatregelen na de uitspraak van de Hoge Raad in de zogeheten zaak-Kelly.
Kelly Molenaar is een 11-jarig meisje met een verstandelijke handicap. Die is het gevolg van een chromosomale afwijking die in haar familie voorkomt. Haar moeder heeft de verloskundige tijdens de zwangerschap gevraagd prenataal onderzoek te doen, wat werd geweigerd. Was tijdens prenataal onderzoek de chromosomale afwijking geconstateerd, dan had de moeder de zwangerschap laten beëindigen via een abortus.
Twee maanden geleden kende de Hoge Raad Kelly smartengeld toe. Doorslaggevend daarbij was dat het meisje na een medische fout is geboren. Dat zij gehandicapt is, is op zichzelf geen reden om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding, gaf de raad daarbij aan.
De uitspraak in de zaak-Kelly veroorzaakte onrust in politiek Den Haag. Gevreesd werd dat dit het begin kon zijn van een zeer ongezonde claimcultuur. Diverse kamerleden wezen op de situatie in omringende landen, waar vorderingen vanwege onrechtmatig bestaan door de rechter zijn afgewezen of zelfs door de wetgever verboden.
Donner en Ross laten echter weten dat zij niet verwachten dat de uitspraak in de zaak-Kelly structurele gevolgen zal hebben. Ze wijzen erop dat voor de rechters centraal stond dat de verloskundige „onrechtmatig” heeft gehandeld. „De Hoge Raad geeft aan dat een kind geen recht heeft op zijn of haar eigen niet-bestaan dan wel op het afbreken van de zwangerschap.”
Die uitspraak werpt volgens de bewindslieden een dam op tegen aanklachten van gehandicapte kinderen tegen hun ouders. Ouders zijn niet verplicht prenataal onderzoek te laten doen en zeker niet om hun kind te laten aborteren in geval het gehandicapt mocht blijken.
SGP-kamerlid Van der Vlies kan zich voorstellen dat Donner en Ross „een zekere terughoudendheid betrachten”, omdat er sprake is van nog maar één incident. Hij roept niet meteen op tot een wettelijk verbod, maar wil wel gegarandeerd hebben dat er geen druk op ouders ontstaat om abortus te plegen als blijkt dat hun kind een afwijking heeft. Verder mogen handicaps nooit leiden tot schadeclaims. „Die kant moeten we mentaal en moreel niet op.”