Fischlers woordvoerder zei gisteravond dat er geen beweging is in de landbouwonderhandelingen. De WTO-lidstaten praten nog steeds over een compromisvoorstel, dat pas vandaag klaar zou zijn.

Vooral Frankrijk bemoeilijkt de Europese positie. Dat sprak zondag zijn veto uit over een voorstel dat voorziet in de „uitfasering” van de subsidies. De Franse regering kan zich problemen in de agrarische sector niet veroorloven wegens presidentsverkiezingen volgend voorjaar.

Daarmee lijkt zich een herhaling voor te doen van de WTO-top twee jaar geleden in Seattle. Daar is toen ook tot het laatst onderhandeld over het Europese landbouwbeleid.

Uiteindelijk gingen de EU-landen in Seattle akkoord met geleidelijke afschaffing van de exportsteun. Maar door het mislukken van de bijeenkomst verdween dit van tafel en begon het onderhandelen opnieuw.

Staatssecretaris Ybema (Economische Zaken) constateerde gisteren dat de EU in Qatar helemaal alleen staat op het gebied van landbouw. De druk wordt daardoor groot om toe geven. Ybema heeft zijn collega-ministers opgeroepen uit de verdediging te kruipen. „We moeten toegeven op landbouw.”

De Europese positie wordt ook bemoeilijkt door extra wensen in het agrarische dossier. Zo wil Europees Commissaris Fischler als de komende jaren onderhandelingen plaatsvinden over verdere vrijmaking van de wereldhandel dat er ook aandacht moet zijn voor andere landbouwvraagstukken, zoals plattelandsontwikkeling en voedselveiligheid. Ontwikkelingslanden vrezen echter dat de EU dit aangrijpt voor extra protectie in de landbouwsector.

Besprekingen
Ook op milieuterrein is Europa geïsoleerd. Europees Commissaris Pascal Lamy (Handel) wil, met instemming van alle EU-ministers, milieu onderdeel maken van nieuwe handelsbesprekingen. Hier ligt de Derde Wereld eveneens dwars, maar ook de Amerikanen.

De Amerikaanse toponderhandelaar Robert Zoellick heeft zich in een gesprek met Ybema geïrriteerd aan de Europese houding. Hij vreesde voor tijdsdruk. Ybema maakt zich ook zorgen. „Er heerst een houding dat op het allerlaatst alles goed komt. Dat is een misrekening”, aldus de staatssecretaris.