Weinig animo voor Dag van Europa
Terwijl maandag in Europa de nederlaag van nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog uitgebreid is herdacht, is weinig aandacht besteed aan een andere mijlpaal: de verklaring van 9 mei 1950 die de basis legde voor de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Inmiddels staat die dag bekend als Dag van Europa.
De historische verklaring werd maandag voorgelezen door de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Robert Schuman. Het ongekend ambitieuze plan, dat was ingegeven door de angst voor een derde wereldoorlog, zou uitmonden in de Europese Economische Gemeenschap en later de Europese Unie.
Zelfs op het Brusselse hoofdkwartier van de EU viel weinig te merken van de Dag van Europa, waartoe tijdens de top van Milaan in 1985 werd besloten. Duizenden eurocraten hadden een vrije dag genomen. Lars Christensen, een Noorse regeringsmedewerker die aan een EU-project werkt, zei wel van de Dag van Europa te hebben gehoord, maar erkende dat hij moeite had gehad zich de historische feiten te herinneren. „Ik schaam me een beetje”, zei Christensen.
Ton Chong, directeur van de Amsterdamsche School, een middelbare school in Amsterdam, zei er „nog nooit van te hebben gehoord.” „De mensen hebben weinig vertrouwen in Brussel”, aldus Chong. „Het is zo ver weg, het raakt hun leven niet.” Chong zei ook dat over de Dag van Europa op school niet expliciet wordt onderwezen.
De Oostenrijkse kanselier Wolfgang Schüssel gaf een positieve draai aan het gebrek aan enthousiasme. „Het kan een teken zijn dat de Unie wordt geaccepteerd als een feit”, zei Schüssel.
In de Hongaarse hoofdstad Boedapest reed een speciale Europese Tram en kregen passagiers een kopie van de nieuwe EU-grondwet. In Tsjechië, net als Hongarije vorig jaar tot de EU toegetreden, werd van officiële zijde niet stilgestaan bij de gebeurtenis.
De Franse regering gebruikte de Dag van Europa om de campagne voor een ja-stem voor de grondwet kracht bij te zetten aan. De Fransen moeten zich op 29 mei in een referendum uitspreken over de constitutie. De Franse filmster Gérard Depardieu hield op het ministerie van Buitenlandse Zaken een kort maar krachtig pleidooi: „Ik zeg ja.” Als de Fransen de grondwet verwerpen zal dit ongetwijfeld olie op het vuur zijn van andere eurosceptici, zoals in Groot-Brittannië en Nederland, waar ook referenda worden gehouden.
In Denemarken werd in 44 steden en dorpen de Europese vlag gehesen. Erik Boel, de voorzitter van de Deense Europese Beweging, noemde het „ironisch” dat de eurosceptici in zijn land nog altijd de wind in de zeilen lijken te hebben in de media, terwijl Denemarken al zo lang een lidstaat is en de Europese Unie „deel uitmaakt van ons dagelijks leven.”
In Rome zei de 15-jarige scholiere Carolina Iaquaniello dat zij weliswaar van de Dag van Europa had gehoord, maar dat zij er verder niets van wist. „In feite weet ik niet zeker wat Europa betekent voor mij. Ik weet dat ik in Europa kan gaan en staan waar ik wil en dat het allemaal ongeveer hetzelfde is als in mijn land, maar ik hoop ook dat Europa betekent dat ieder land zijn eigen kenmerken behoudt.”