Dat maakte premier Balkenende maandag duidelijk aan zijn Japanse ambtgenoot Koizumi, die een kort bezoek aan ons land bracht.

Japan voert al een tijdje een stevige lobby voor een vaste plaats in de Veiligheidsraad. Momenteel hebben alleen de VS, Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland en China daarin een vaste zetel.

Koizumi bezocht maandag samen met Balkenende het Sieboldhuis, het Japan-centrum in Leiden, en ging daarna nog even op audiëntie bij koningin Beatrix. Tijdens zijn kortstondige verblijf kwam ook de rol van Japan in de Tweede Wereldoorlog ter sprake. De Japanse premier zei begrip te hebben voor het verdriet dat nog heerst onder de Nederlandse slachtoffers. Hij sprak van een „ongelukkige situatie.”

Van een financiële compensatie die de oorlogsslachtoffers eisen, moet de premier niets weten. „We hebben onze excuses aangeboden en daar blijft het bij”, zei een woordvoerder.

Maandagochtend hadden afgevaardigden van de Stichting Japanse Ereschulden (JES), die meer dan 90.000 slachtoffers van de Japanse bezetting vertegenwoordigt, een gesprek met de ambassadeur van Japan in Den Haag. De stichting heeft in de afgelopen twaalf jaar 125 petities aangeboden aan de ambassade en pleit nog altijd voor een financiële vergoeding van Japan. De ambassadeur zegde toe de grieven van de slachtoffers aan Koizumi over te brengen.

De Japanse premier benadrukte tijdens de bijeenkomst in Amsterdam de vriendschappelijke band die zijn land heeft met Nederland. Hij zei blij te zijn na een vervelende periode in de Tweede Wereldoorlog nu weer goede contacten te hebben met ons land. Ook zei hij Balkenende te hebben bedankt voor de steun die Japanse troepen in Irak kregen van Nederlandse militairen. De Japanners verrichten humanitaire taken in het gebied waar de Nederlanders lange tijd voor de veiligheid moesten zorgen.

In Brussel heeft Koizumi maandag opnieuw de EU gewaarschuwd voor het opheffen van het wapenembargo tegen China. Japan is bang dat Frankrijk en Duitsland moderne wapensystemen willen exporteren naar China. EU-voorzitter Juncker betoogde echter dat opheffing van het embargo niet gelijk staat aan de hervatting van wapenexporten. De veiligheidssituatie in Oost-Azië zal volgens hem niet verslechteren.

Koizumi sprak later van „erg openhartige besprekingen” die ertoe hebben geleid dat in Brussel de Japanse zorgen over het wapenembargo „heel duidelijk zijn begrepen.” Hij uitte verder de hoop dat de EU zich in de toekomst actiever met Oost-Azië gaat bezighouden.