Vermoedelijke nazaat leest preek van Joos van Laren
Eén preek heeft de bekende oudvader Joos van Laren (1586-1653) nooit meer kunnen houden, omdat hij voortijdig overleed. Toch zullen zondagochtend na 350 jaar zijn woorden alsnog weerklinken in de Vlissingse Jacobskerk. Nu voorgelezen door naamgenoot ds. H. J. van Laren.
De vader van ds. Joos van Laren, Joos van Laren Jzn., vluchtte aan het eind van de 16e eeuw voor de Spanjaarden uit naar de Nederlanden. Zijn zes zoons werden allen bekende predikanten. Een van hen, Joos van Laren jr., werd predikant in Vlissingen (1618-1653). Van Laren jr. stond gunstig bekend: hij was een begaafd man met een edel karakter en was vermaard om zijn grote geleerdheid in de Hebreeuwse taal. De statenvertalers benoemden hem tot revisor voor het Oude Testament.
Onder zijn, door zoon Abraham verzamelde preken is er een die hij nooit heeft kunnen houden. De preek was bestemd voor de inwijding van een nieuw kerkgebouw te Vlissingen in 1654. Joos van Laren overleed echter voor die dag en is begraven in de Jacobskerk te Vlissingen.
Zondag zal door een -„vermoedelijke”- nazaat de preek over Exodus 20:24b alsnog worden voorgedragen. Voorganger is ds. H. J. van Laren, predikant en psychotherapeut te Den Haag. De predikant kan niet aangeven of hij echt familie is van Joos van Laren: „In archieven missen de genealogische gegevens van een kleine periode, de naam Van Laren komt echter weinig voor, dus het is zeer onwaarschijnlijk dat ik geen familie ben.”
Volgens de Hagenaar „werpt de preek een anekdotisch licht op de controversen uit die tijd, maar bevat ze ook een verrassende uitleg over een actueel thema.”
De preken van Joos van Laren zijn wel getypeerd als „kort, bondig, doch krachtig.” De hedendaagse ds. Van Laren kan zich grotendeels vinden in die uitspraak. „Ook deze preek is overzichtelijk en praktisch, alleen is de voordracht voor hedendaagse begrippen erg lang. De originele versie duurt ongeveer een uur. Voor zondag heb ik de preek daarom ingekort.”
In de preek waarschuwt Joos van Laren de mensen voor „vliegende oogen” en „rinckel roeyen” (lanterfanten, red.) „Verbazingwekkend actueel”, aldus ds. H. J. van Laren. „In de preek zegt Joos van Laren: Als we ons gedrag niet heiligen, dreigen we onze gebedshuizen te verliezen aan de vijand.”
De dienst heeft als thema ”Geen belegen zegen”. De liederen tijdens de bijeenkomst worden gezongen uit Valerius’ ”Nederlandtsche Gedenckclank” uit 1626. Het Walchersch Trio speelt barokmuziek. In een speciaal ingerichte vitrine zal een aantal oude handschriften en boeken van de Van Larens te zien zijn.