Nog veel twijfels over gebruik AIVD–info in strafzaak
In de Tweede Kamer bestaan nog veel twijfels over het nut en de noodzaak van een wetsvoorstel om in strafzaken meer gebruik te kunnen maken van informatie van inlichtingen– en veiligheidsdiensten. Diverse fracties denken dat de betrouwbaarheid van die geheime gegevens moeilijk is te toetsen.
Ook vragen ze zich onder meer af of de regeling de positie van de verdachte niet teveel aantast, zo bleek donderdag tijdens een overleg met minister Donner van Justitie. Die wil het mogelijk maken om informatie van bijvoorbeeld de Algemene Inlichtingen– en Veiligheidsdienst (AIVD) als bewijs te gebruiken in strafzaken tegen vermeende terroristen.
Het is de bedoeling dat een rechter–commissaris die informatie gaat beoordelen en indien nodig in het belang van de ’staatsveiligheid’ daarover spreekt met de betrokken AIVD–medewerker. Die kan daarbij al dan niet anoniem inzicht geven in de achtergrond van een ambtsbericht. De AIVD mag zelf bepalen welke nadere gegevens worden verstrekt. De advocaat en de zittingsrechter kunnen niet met die bron praten.
Coalitiepartij VVD en oppositiepartij PvdA pleiten ervoor een aparte gespecialiseerde rechter–commissaris te belasten met dit soort zaken, die naar verwachting niet vaak zullen voorkomen. Ook de LPF is daar voor. De SP ziet liever dat de rechter–commissaris bij de beoordeling van de betrouwbaarheid van een ambtsbericht wordt bijgestaan door onafhankelijke deskundigen, die dan ook toegang hebben tot de vertrouwelijke gegevens.
Verscheidene fracties willen van Donner weten hoe hij denkt te voorkomen dat informatie die door martelingen in het buitenland is verkregen terecht komt in een ambtsbericht, dat vervolgens als bewijs kan dienen. Ook willen ze zijn oordeel over de stelling van de Nijmeegse hoogleraar straf(proces)recht Y. Buruma dat het wetsvoorstel ertoe kan leiden dat de AIVD terughoudender zal zijn om informatie te verstrekken aan de opsporingsdiensten op het moment dat de gegevens in rechtszaken kunnen worden gebruikt.
Het voorstel van Donner kan in elk geval rekenen op de steun van het CDA, de VVD en de LPF, die samen een meerderheid vormen. De andere fracties willen eerst het antwoord van Donner op hun vragen afwachten voordat ze een definitief standpunt innemen. De minister reageert volgende week, waarschijnlijk woensdagavond.