Voorzitter Telleman van de hoofdstedelijke D66-afdeling kan er met haar verstand niet bij. In de coalitie neemt D66 met zes zetels een bescheiden plaats in, de PvdA in de Senaat naait de partij een oor aan, vervolgens zijn CDA en VVD zo bereidwillig om hiervoor compensatie te bieden en dan valt plotseling de halve achterban over het bereikte akkoord. „Volgens mij zijn de critici de werkelijkheid uit het oog verloren”, oppert ze.

Vice-voorzitter John Bijl van de D66-afdeling in de Maasstad is dat hartgrondig met haar oneens. Dat CDA en VVD een gebaar wilden maken kan hij waarderen, maar dan moet het wel iets voorstellen. „Dat akkoord is gewoon niks. Dat wordt dan door Boris Dittrich verkocht als een geweldig resultaat. Dat steekt me nog het meest. Zou je merken dat het magere resultaat ook de partijtop zwaar op de maag ligt, dan was het makkelijker om ermee te leven dan nu.”

De meeste leden die Bijl in Rotterdam heeft gesproken, zullen zaterdag tegen stemmen. Kamerlid Koser Kaya kwam deze week naar de afdeling om het akkoord toe te lichten, maar ze kon praten als Brugman, het haalde weinig uit. „Daarom zie ik het zaterdag niet goed komen. Alle mooie woorden ten spijt.”

In Amsterdam was kamerlid Lousewies van der Laan woensdagavond op bezoek. Dat sorteerde volgens Ageeth Telleman wel effect. Daarom maakt ze een heel andere inschatting van het verloop van het congres dan Bijl. „Bij ons was ook nog al wat weerstand, maar na de toelichting van Lousewies bleken de meesten toch wel achter het akkoord te staan. Als Boris en de anderen zaterdag met een goed verhaal komen, krijgen ze voldoende steun. Daar ben ik van overtuigd. Er is veel kretologie die zaterdag zal verstommen.”

Telleman vindt dat de critici zich ook dienen te realiseren wat de gevolgen zullen zijn als het akkoord wordt weggestemd. De algemene verwachting is dat D66 dan in een diepe crisis zal belanden, nog afgezien van de gevolgen voor het kabinet.

Maar John Bijl vindt dat geen argument. „Natuurlijk zijn we daar niet blind voor, maar dat mag niet ons standpunt bepalen. Het gaat om een inhoudelijke beoordeling van het akkoord. Ik kan daar onmogelijk mijn stem aan geven.”

Bij alle verschillen zijn beiden het over één ding eens: De bezwaren van partijcoryfee Van Mierlo zijn misplaatst. Bijl: „Bestuurlijke vernieuwing is belangrijk, maar daar mag niet alle nadruk op liggen. Het gaat om het doel erachter. Ontbureaucratisering en goed onderwijs zijn minstens zo belangrijk.”

Telleman: „Ik heb veel bewondering voor Hans maar ik leg toch andere accenten. Bovendien deel ik zijn voorliefde voor de PvdA niet. Die partij verkeert nu waar het CDA in de jaren tachtig stond. De PvdA wil in sociaal-economisch opzicht alles bij het oude houden, maar dat kan niet meer.”