EU en VK maken afspraken over defensie, visserij en handel
De EU en het Verenigd Koninkrijk hebben maandag onder meer afspraken gemaakt over defensie, visserij en handel op de eerste top sinds de Brexit. Dat is het resultaat van het overleg tussen de Britse premier Keir Starmer, voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad António Costa.
EU en VK hebben toegezegd dat Britse defensiebedrijven aanspraak kunnen maken op de 150 miljard euro die de Europese Commissie gaat lenen aan lidstaten voor de productie en aankoop van defensiematerieel. Daarvoor moeten zij samenwerken met een EU-lidstaat.
Over welke bedrijven het gaat en hoe dat precies zou gebeuren moet later nog verder worden uitgewerkt. De toezegging moet vooral worden gezien als eerste stap, benadrukken beide kanten.
Verder is een Partnerschap voor Veiligheid en Defensie beklonken, wat onder meer inhoudt dat de twee partijen elk half jaar bij elkaar komen om informatie uit te wisselen. Ook kan de EU-buitenlandchef Kaja Kallas het VK uitnodigen voor belangrijke overleggen die over defensie gaan en vice versa.
Eerder lekte al uit dat het VK en de EU elkaar volledige toegang tot elkaars wateren verlenen tot juni 2038, een afspraak die in 2026 zou verlopen. In ruil hiervoor heeft de EU een toezegging gedaan voor een versoepeling van voedsel en warenstandaarden, zei een EU-bron.
In hoofdlijnen is ook afgesproken dat het makkelijker wordt voor jongeren om tussen de EU en het VK te reizen. Concrete afspraken, of het VK bijvoorbeeld mee gaat doen aan het Erasmus-programma voor studenten, liggen er nog niet. Het onderwerp ligt gevoelig, omdat vrij verkeer van personen een groot onderwerp was in de discussie in de aanloop naar de Brexit.
Verder komt er snellere doorgang voor Britten op sommige EU-vliegvelden. Ook is afgesproken meer samen te werken als het aankomt op het tegengaan van illegale migratie, al liggen daarvoor nog niet echt concrete voorstellen.
Met name Nigel Farage, van de radicaal-rechtse Reform UK-partij en Brexitvoorvechter, is kritisch op de top. Hij noemt afspraken over vrij verkeer van handel en mensen „verraad” aan de uitslag van het Brexit-referendum.