Koude-Oorlogstrateeg Kennan overleden
De bekende Amerikaanse diplomaat en historicus George F. Kennan is donderdag op 101-jarige leeftijd overleden in Princeton (New Jersey). Kennan was na de Tweede Wereldoorlog een van de belangrijkste strategen van wat later bekend werd als het ”indammingsbeleid” (containment policy) tegenover de expansie van de communistische Sovjet-Unie.
Kennan werd op 16 februari 1904 geboren in Milwaukee (Wisconsin). Zijn vader was advocaat en stamde af van Schots-Ierse immigranten. Zijn moeder overleed twee maanden na zijn geboorte. Toen Kennans vader hertrouwde werd hij naar familie in Duitsland gestuurd. Daar leerde hij Duits en hij studeerde er later ook Russisch. Kennan sprak verder Frans, Pools, Tsjechisch, Portugees en Noors.
Kennan studeerde aan de Princeton Universiteit, waar hij later ook zou doceren. Hij begon zijn diplomatieke carrière als vice-consul in Hamburg in 1927. In 1933 volgde zijn eerste periode in Moskou, waar hij in 1944 terugkeerde. Kennan werd toen getroffen door de vijandigheid waarmee het Sovjetregime de diplomatieke vertegenwoordigers van ’bondgenoot’ Amerika bejegende. Hij schreef daarover tal van rapporten, die grotendeels werden genegeerd door Buitenlandse Zaken in Washington, waar men Moskou als bevriende mogendheid beschouwde.
In 1946 volgde een doorbraak toen het ministerie van Financiën wilde weten waarom Moskou zo moeilijk deed over de oprichting van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Kennan schreef zijn beroemde ”Long Telegram” waarin hij voor het eerst pleitte voor ”containment” van Moskous expansiebeleid. Dit rapport vond zijn weg in Washington en vestigde Kennans autoriteit als Sovjetdeskundige.
Kennan heeft er later wel eens over geklaagd dat zijn aanbevelingen om Moskous beleid in te dammen leidden tot een overdreven vijandig beeld van de Sovjet-Unie dat volgens hem even naïef was als het aanvankelijke idee dat Stalins rijk een bevriende natie was.
Kennans Long Telegram werd in 1947 gevolgd door zijn artikel ”The Sources of Soviet Conduct” (De Oorsprong van het Sovjetgedrag), dat in 1947 werd gepubliceerd in het tijdschrift Foreign Affairs. Hij was verder actief betrokken bij de oprichting van een speciale CIA-afdeling die gericht was op anti-Sovjetoperaties. Toen Kennan in 1952 als Amerikaans ambassadeur in Moskou terugkeerde was hij daar allesbehalve welkom. Hij werd een jaar later persona non grata verklaard en moest Moskou verlaten. Kennan verliet daarop de diplomatieke dienst en wijdde zich in Princeton als docent en als succesvol schrijver aan de geschiedenis.
