Europa onderzoekt ‘plaats delict’ op miljoenen kilometers afstand
Is het mogelijk om een ruimterots die op de aarde afraast af te laten buigen en zo de mensheid te redden van de ondergang? Om dat te testen, lieten de Amerikanen twee jaar geleden een sonde inslaan op zo’n rots. Volgende week begint stap twee. Europa lanceert dan een sonde om te onderzoeken of die klap effect heeft gehad.
De Europese missie heet Hera. De lancering is gepland voor maandag. Eind 2026 moet de sonde haar bestemming bereiken: de ruimterots Didymos en zijn maantje Dimorphos, die nu op meer dan 100 miljoen kilometer van de aarde staan. Didymos heeft een doorsnee van ongeveer 800 meter, Dimorphos van zo’n 160 meter. De afstand tussen de twee rotsen is iets meer dan een kilometer.
Voor de aarde vormen ze geen enkel gevaar, en daarom zijn ze ideale proefkonijnen. De Amerikanen hebben twee jaar geleden de sonde DART met een snelheid van 22.000 kilometer per uur laten inslaan op Dimorphos. Voordat dit gebeurde, deed het maantje 11 uur en 55 minuten over een rondje om de grote rots. Na de inslag duurde dit nog maar 11 uur en 23 minuten. De koers is dus veranderd.
Dimorphos kreeg na de klap ook een duizenden kilometers lange puinwolk achter zich. Het verlies van al dat materiaal kan de koerswijziging nog een extra duw geven. Bovendien is het niet duidelijk hoe het maantje er sinds de inslag precies uitziet. Als wetenschappers dat weten, kunnen ze berekenen wat er nodig is om andere rotsen uit hun koers te slaan. Daar moet Hera gegevens voor gaan verzamelen, als een soort forensisch onderzoek op de plaats delict. De sonde gebruikt kunstmatige intelligentie om zelf de beste positie voor een meting te vinden.
Een deel van de sonde is in Nederland gebouwd. Zo maakte het bedrijf Cosine uit Sassenheim een camera die de samenstelling van de rots moet analyseren. Een systeem dat twee minisatellietjes voorzichtig moet loslaten uit de kofferbak van Hera komt van het bedrijf Isispace uit Delft.
De mensheid hoeft voorlopig in elk geval niet bang te zijn voor gevaar uit de ruimte. Rond de zon draaien miljarden asteroïden en kometen. Enkele tienduizenden daarvan zouden ooit een gevaar voor de aarde kunnen vormen, maar die komen de komende honderd jaar niet in onze buurt.