Secretaris Conf. Vereniging legt functie neer
De secretaris van de Confessionele Vereniging in de Nederlandse Hervormde Kerk, dr. J. D. Th. Wassenaar, ziet niet langer kans als boegbeeld van de vereniging op te treden. Hij is door recente ontwikkelingen in de Samen op Weg-kerken en zijn eigen invloed daarop in verwarring geraakt. Mede daarom legt hij zijn functie als secretaris tijdens de eerstvolgende hoofdbestuursvergadering neer.
Of hij op 12 mei ook opstapt als hoofdbestuurslid laat hij over aan het oordeel van de medebestuursleden. Vorig jaar was ds. Wassenaar, vanwege het vele werk dat de functie met zich meebrengt, al van plan deze neer te leggen. Toen was er echter geen opvolger beschikbaar.
Dinsdag kondigde hij tijdens de jaarvergadering in Nijkerk zijn vertrek aan, vergezeld van een persoonlijke ontboezeming. Sinds de Confessionele Vereniging (CV) en de Gereformeerde Bond (GB) eind januari hun unievoorstel hebben gepresenteerd, heeft de secretaris last van iets wat „raakt aan gewetensnood.”
Enerzijds staat hij achter het uniestuk. „Ik ben van mening dat een federatieve tussenstap op de weg naar uiteindelijke vereniging een goede oplossing biedt om breuken in de kerken, die zich lijken aan te dienen, te voorkomen.” Hij vindt het jammer dat niet iedereen wil begrijpen dat het unievoorstel uit zorg voor breuken is geboren.
Aan de andere kant heeft de secretaris zich afgevraagd in hoeverre hijzelf heeft bijgedragen aan een stuk verwarring in de kerk. De adhesie voor het unievoorstel komt namelijk ook van mensen die een congregationalistisch kerkmodel voorstaan. „Daarmee ben ik niet gelukkig. Op dit moment ligt een kerkorde voor de SoW-kerken op tafel die spoort met de presbyteriaal-synodale traditie waarin wij staan. En, wat minstens zo belangrijk is: die kerkorde is een belijdende kerkorde. Die zal toch niet ter discussie komen als de hele SoW-route op de schop zou komen, mede door mijn toedoen?”
De secretaris gaf aan door tegenstrijdige gevoelens en ervaringen, gedachten en bedenksels te worden belaagd en ziet daarom geen kans langer als boegbeeld van de vereniging te functioneren.
Voor ds. Wassenaar is het nog maar de vraag of het unievoorstel een reële kans krijgt. Van het triomoderamen heeft hij in dit opzicht geen enkele verwachting. „Integendeel. Het moderamen slaat keihard terug als de beide besturen een goedbedoelde handreiking doen om grote problemen te voorkomen.” Psychologisch vindt de secretaris dit „buitengewoon onverstandig.”
Het plan van het triomoderamen om op 12 december 2003 over de fusie te beslissen en die per 1 januari 2004 in te laten gaan, vindt CV-voorzitter ds. J. ter Steege „te optimistisch.” Dat stelde hij in zijn jaarrede, die hij de titel ”Werken aan een failliete boedel?” meegaf.
„De kerk is een geestelijke zaak met een geestelijk leven, een verdiept geestelijk leven. En op dit gebied heeft de beoogde vereniging een geweldige achterstand”, aldus ds. Ter Steege, die voornemens is volgend jaar zijn functie neer te leggen. De geestelijke achterstand zorgt er volgens hem ook voor dat SoW niet iedereen meeneemt. „En daarom blijft ook na 2004 een verband met deze gemeenten noodzakelijk.”
De voorzitter vertelde dat hij veel positieve reacties op het unievoorstel heeft gekregen, ook uit het midden van de kerk. Vanuit een SoW-gemeente kreeg hij het advies: „Regel de zaken heel goed voor hen die niet meekunnen.” Hij legde de vinger bij het feit dat er donderdag, toen SoW-scriba dr. B. Plaisier tijdens de triosynode mededeling deed van het versnelde verenigingstraject, nauwelijks reactie was. „En een luid applaus al helemaal niet. Dat is tekenend voor de gedachten die op dit moment leven, zelfs binnen de triosynode.”
De voorzitter gaf aan dat op dit moment de CV positief kritisch en positief begeleidend tegenover SoW staat. De confessionelen zijn voor een verenigde kerk. „Maar niet met een gesmaldeelde kerk.”
Of de CV gaat meewerken aan de initiatiefgroepen die het triomoderamen wil oprichten om voorlichting te geven over SoW, is nog helemaal de vraag. Verduidelijking van wat de rol en de functie is, is noodzakelijk, aldus ds. Ter Steege. „Worden deze groepen promotieteams van dr. B. Plaisier? En zo medeplichtig aan een zaak waarvoor de CV niet staat, omdat zij niet ten goede is van heel de kerk en heel het volk?”
De hervormde synodepreses ds. A. W. van der Plas bracht nog eens naar voren dat het triomoderamen grote bezwaren ziet in het unievoorstel „en nog meer in het voorstel van ds. J. de Visser, waarbij de Hervormde Kerk in delen uiteen dreigt te vallen.” „Heel in het bijzonder”, wilde ds. Van der Plas, die het woord voerde namens het triomoderamen, onderstrepen dat „we elkaar zonder moeite vinden in de hoofdzaak: de zorg voor het geheel van de kerk, het bewustzijn van de roeping die het Evangelie voor ons meebrengt voor heel de kerk en heel het volk.”
De synodepreses vindt dat te lang bij sommigen op het grondvlak van de kerk de gedachte heeft geleefd dat synode en moderamen ver afstaan van de gemeenten. Hij verzekerde de confessionelen er gisteren van dat juist het leven van de gemeenten een voortdurende zorg van het moderamen was, is en zal zijn. Daarom wil het moderamen ook het land intrekken. „Niet om een propaganda-actie te houden, maar om naar elkaar te luisteren en duidelijk te maken dat we elkaar niet kunnen missen.”
Volgens ds. Van der Plas dreigt het gevaar dat mensen de kerk opgeven om zich te richten op de plaatselijke gemeente met de gedachte dat zolang daar het kerkelijk leven op gang gehouden wordt, het voornaamste doel is bereikt. „Daarmee dreigt de kerk echter in allerlei fragmenten uiteen te vallen, waarbij ieder alleen in de eigen zaak is geïnteresseerd. Dat is levensgevaarlijk”, aldus de preses. „Ik denk dat we tegen die geest van individualisering moeten strijden en moeten zoeken naar wat ons samenbindt.”
