Het ICJ vindt dat Israël de schade moet vergoeden die door de bezetting is veroorzaakt. Volgens het hof is op de Westelijke Jordaanoever sprake van „systematische discriminatie, segregatie en apartheid”. De bouw van nederzettingen in dat gebied en in Oost-Jeruzalem vormt een inbreuk op het internationale recht. Israël blijft „stelselmatig” in gebreke om geweld van kolonisten tegen Palestijnen te beteugelen. De rechters stelden verder dat Israël de Gazastrook feitelijk ook bezet, ondanks dat het land zich in 2005 uit het gebied terugtrok.

Het hof deed de uitspraak in een zogenoemde ”advisory opinion”. Hoewel zo’n vonnis het karakter van een juridisch advies heeft en dus niet bindend is, kan het wel verstrekkende gevolgen voor Israël hebben. Het kan het internationale aanzien van de Joodse staat verder schaden, tot sancties leiden en de steun voor het land doen afnemen.

Na intensieve lobby van de Palestijnse Autoriteit (PA) vroeg de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het ICJ in december 2022 om zich te buigen over de vraag in hoeverre de „voortdurende Israëlische bezetting, bebouwing en annexatie van Palestijnse gebieden, inclusief Oost-Jeruzalem” en daarmee verband houdend regeringsbeleid illegaal is. Ook eist de PA financiële compensatie voor Palestijnen die schade van de bezetting hebben ondervonden.

Israël heroverde de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem tijdens de Zesdaagse Oorlog in 1967. Volgens de Israëlische regering is er geen sprake van bezetting in juridische zin omdat het over betwist grondgebied gaat, waarvan niet rechtens vaststaat wie er de zeggenschap over heeft. De VN en het grootste deel van de internationale gemeenschap zijn van mening dat Israël zich aan illegale bezetting schuldig maakt.

In februari van dit jaar hebben ruim vijftig landen hun standpunt in deze zaak aan het hof kenbaar gemaakt. De Palestijnen eisen dat Israël zich uit alle betwiste gebieden terugtrekt en „illegale nederzettingen” ontmantelt.

Israël heeft niet deelgenomen aan de hoorzittingen die over de kwestie zijn gehouden. Wel heeft de regering een verklaring naar het hof in Den Haag gestuurd waarin ze stelt dat het uitbrengen van een ”advisory opinion” schade zal toebrengen aan de pogingen om tot een oplossing van het Israëlisch-Palestijns conflict te komen.

De Verenigde Staten hadden er bij het ICJ op aangedrongen om zich terughoudend op te stellen in de uitspraak rond deze zaak en Israël niet op te dragen zich onvoorwaardelijk uit de betwiste gebieden terug te trekken.

Bij het hof in Den Haag loopt momenteel ook een zaak tegen Israël wegens vermeende genocide op de Palestijnse bevolking in de Gazastrook. Zuid-Afrika diende een aanklacht in.