Nieuwe Ariane-6 maakt ESA onafhankelijk van Russen en Amerikanen
De eerste testvlucht van de nieuwe Ariane 6-ruimteraket vorige week dinsdag is een doorslaand succes, vindt de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. De zware raket moet de ESA onafhankelijk maken van de ruimtevaartgrootmachten Rusland en de Verenigde Staten, met name voor het lanceren van satellieten.
De ESA heeft de afgelopen tijd toch ook satellieten gelanceerd?
Jazeker, maar daarvoor gebruikte de ESA tot 2022 Russische Sojoezraketten. Sinds de inval in Oekraïne zag de ESA zich genoodzaakt om de overeenkomst met de Russische ruimtevaartorganisatie Roscosmos te beëindigen. In hetzelfde jaar dankte de ESA ook het eigen werkpaard, de dure Ariane 5, af.
Een nauwere samenwerking met de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA voor raketlanceringen ligt ook niet voor de hand. De ESA ziet de mogelijke komst van Trump in het Witte Huis als een risicofactor voor een stabiele relatie. Ook houdt Europa de lancering van gevoelige militaire satellieten graag in eigen hand.
Maar was 2022 niet erg kort dag voor de ontwikkeling van een nieuwe ruimteraket?
Het valt mee. Het besluit om de Ariane 6 te bouwen is al in 2014 genomen. De raket moet 40 procent goedkoper worden dan de Ariane 5. De gewenste kostenbesparing is echter nog niet helemaal gelukt. Een lancering van de Ariane 6 kost tussen de 69 en de 85 miljoen euro. Dat is veel goedkoper dan de 150 miljoen euro voor de Ariane 5, maar nog altijd duurder dan de Falcon 9-raket van SpaceX van Elon Musk (62 miljoen euro) en de Chinese Lange Marsraket (45-65 miljoen euro).
Oké, dus een eigen ruimteraket is voor de ESA noodzaak. Wat is de Ariane 6 voor soort raket?
Al met al is de Ariane 6 met een hoogte van 60 meter een reus. Vol beladen weegt hij bijna 900 ton, ongeveer anderhalf keer zo veel als het grootste verkeersvliegtuig ter wereld, de Airbus A380.
Er bestaan twee versies : de Ariane 62 met twee boosterraketten en de Ariane 64 met vier boosters. De Ariane 64 kan ruwweg twee keer zo veel lading meenemen als de Ariane 62, die 4,5 ton in een geostationaire baan –zo’n 40.000 kilometer boven het aardoppervlak– kan afleveren, of 10,3 ton in een lage baan op ongeveer 580 kilometer hoogte.
Hoe werkt de Ariane 6?
De raket kan volgens de ESA elke missie in elke baan om de aarde aan. De Ariane 6 kan op een enkele missie meerdere ladingen naar verschillende banen om de aarde brengen. Hij bestaat uit drie trappen: twee of vier P120C-boosters, een hoofdtrap met een Vulcainbooster en een bovenste trap. Helemaal bovenop bevindt zich een neuskegel die na de lancering in de ruimte in tweeën splitst.
Met de nog krachtiger P120C±boosters die momenteel in ontwikkeling zijn, kan de raket 2 ton extra meenemen. Bovendien is Airbus Nederland in Leiden bezig met een herziene uitlaat voor de Vulcainbooster. Daardoor zou de raket ook nog 800 kilogram lichter worden.
De bovenste trap is op afstand bestuurbaar en beschikt over een flexibele Vinciraketmotor. Deze motor kan vier keer worden herstart: om drie satellieten in verschillende banen om de aarde te brengen, en een vierde keer om de trap na de missie in de dampkring te laten verbranden.
Waarvandaan wordt de raket gelanceerd?
Zoals alle Arianeraketten van de ESA vertrekt ook de Ariane 6 van het Europese lanceerstation Centre Spatial Guyanais bij Kourou in Frans-Guyana. Die locatie ligt 5 graden ten noorden van de evenaar. Raketlanceringen in oostelijke richting krijgen zo door de draaiing van de aarde een zo groot mogelijke snelheidsboost, veel groter dan wanneer de raket in Europa zou worden gelanceerd. Dat scheelt per saldo veel brandstof.
