Iran kiest president: hervormer neemt het op tegen hardliner
Iraniërs gaan naar de stembus om de opvolger te kiezen van de omgekomen president Ebrahim Raisi. De hervormingsgezinde Masoud Pezeshkian staat tegenover de zeer conservatieve Saeed Jalili.
Andere kandidaten vielen eerder al af tijdens een eerste stemronde. Toen bleven veel van de 61 miljoen kiezers thuis. De opkomst bedroeg ongeveer 40 procent, het laagste percentage sinds de islamitische revolutie van 1979.
Oud-minister van Volksgezondheid Pezeshkian heeft gepleit voor een constructieve relatie met westerse regeringen. Hij wordt gesteund door prominente gematigde politici, zoals oud-president Hassan Rohani. Voormalig nucleair onderhandelaar Jalili geldt juist als een hardliner.
De president heeft in Iran veel invloed, maar wordt niet gezien als de hoogste leider van de Islamitische Republiek. Dat is grootayatollah Ali Khamenei. Verkiezingen gelden ook niet als volledig democratisch, omdat de conservatieve Raad van Hoeders de kandidaten selecteert.
De economie en vrouwenrechten waren belangrijke onderwerpen tijdens de campagne. In Iran braken in 2022 massaprotesten uit na de dood van Mahsa Amini in 2022, een jonge vrouw die was opgepakt omdat ze zich niet aan religieuze kledingvoorschriften zou hebben gehouden.
De vorige president Raisi gold als een conservatieve hardliner. Hij kwam in mei om het leven door een helikopterongeluk.