Kerk & religie

„De boodschap telt, niet het medium”

Televisie als middel voor woordverkondiging? Directeur Martien Timmer van 3xM (More Message in the Media) weet van de gevoeligheid van een amusementsmedium als de televisie. Maar in grote delen van de wereld, met name in de Afrikaanse en islamitische wereld, kom je anders niet binnen, zegt hij. „Vooral in die landen waar slechts één zender is, heb je een gigantisch bereik.”

K. van der Zwaag
25 February 2005 20:03Gewijzigd op 14 November 2020 02:16Leestijd 6 minuten
AMERSFOORT – Martien Timmer, directeur van 3xM: „Er zijn heel veel verborgen christenen in Afrika of andere landen van wie wij het bestaan niet kennen. Christelijke programma’s bereiken mensen die geen ander middel tot hun beschikking hebben om het Woor
AMERSFOORT – Martien Timmer, directeur van 3xM: „Er zijn heel veel verborgen christenen in Afrika of andere landen van wie wij het bestaan niet kennen. Christelijke programma’s bereiken mensen die geen ander middel tot hun beschikking hebben om het Woor

De organisatie 3xM viert dit jaar haar 25-jarig jubileum. Zij is in 1980 ontstaan vanuit de Evangelische Omroep (EO), eerst onder de naam Evangelisch Dienstbetoon. In het kader van het afstoten van onderdelen die niet tot de kerntaak van de omroep behoorden, werd 3xM zelfstandig. Aanvankelijk waren alle mediavormen mogelijk, maar 3xM richtte zich in de jaren negentig steeds meer op christelijke televisie. Timmer: „Tijdens een mediaconferentie in 1991, waar 650 christenen aanwezig waren, werd de vraag gesteld op welke mediaterreinen zij werkzaam waren. Toen bleek dat ongeveer de helft bij de gedrukte media werkte, meer dan de helft bij de radio, maar slechts tien mensen bij de televisie. Wij voelden dat we ons daarop moesten richten.”

Timmer kwam al in 1989 bij 3xM, en sinds 1991 is hij er directeur. Hij beschikt dus over de nodige ’media-ervaring’ en heeft inmiddels heel wat reizen achter de rug. De organisatie 3xM maakt zelf geen programma’s, maar helpt lokale christenen om dit te doen. „Wij ondersteunen lokale christelijke televisieorganisaties, waarmee we een intensieve en langdurige partnerrelatie aangaan”, aldus Timmer. De opkomst van de christelijke televisie kon in 1991 profiteren van de val van het IJzeren Gordijn. „Vooral in Estland, Bulgarije en Roemenië lukte het voet aan de grond te krijgen, Polen was nauwelijks mogelijk en in Hongarije konden de kerken onderling helaas niet tot samenwerking komen.”

Timmer wil 3xM zien als een organisatie namens de christenen, als een medium dat vooral een getuigenis geeft naar de samenleving toe. „Wij willen getuigen van de kernwaarden van Gods Woord en van de verzoening in Christus. Voor de niet-christen is het niet belangrijk of je in de kinder- of volwassendoop gelooft, maar zijn vragen over waarom en hoe je gelooft belangrijk. Het mooie van de programma’s in bijvoorbeeld Estland is dat de christenen daar zeggen: Jullie hebben ons bij elkaar gebracht. In het getuigen naar de samenleving toe merk je dat er enorm veel is wat ons verbindt, en dan verbleken heel wat onderlinge verschillen.”

De nadruk van 3xM ligt momenteel vooral op Franstalig Afrika. In landen als Ivoorkust, Mali, Congo en Kameroen is zij volop bezig en er zijn plannen voor andere landen in deze regio. Uiteindelijk wil 3xM zich richten op de islamitische wereld. Het gaat om de in zendingskringen bekende ”10/40 breedtegraad”, waar maar liefst tweederde van de wereldbevolking woont. Op verschillende plaatsen in deze regio is ingang alleen mogelijk door middel van de satellietzenders, zegt Timmer. „In Saudi-Arabië is het echt gesloten en dat geldt ook voor Iran en Afghanistan, en zelfs voor China is dat nog het geval.”

In Mali heeft 3xM via de nationale publieke zender elke zaterdagavond twintig minuten zendtijd via de televisie. En dat in een land dat voor 90 procent uit moslims bestaat en waar slechts 0,8 procent van de bevolking protestants is. Het Afrikaanse systeem dat mensen hun verschillende levensovertuigingen op televisie kunnen brengen, geeft hiervoor de ruimte, meent Timmer. Ook timmert 3xM aan de weg met programma’s tegen aids. „Het is een ziekte die door een deel van de Afrikanen nog steeds ontkend wordt. Iemand sterft aan longontsteking en niet aan aids. De televisie probeert bewustwording te kweken en te stimuleren tot een andere leefwijze. Het is opvallend hoeveel reacties dat soms oplevert van jonge mensen die nu echt anders willen gaan leven.”

Het effect van christelijke televisieprogramma’s is moeilijk te meten, weet Timmer. Hij zou er graag intensief onderzoek naar doen, maar daarvoor ontbreekt het geld. De organisatie krijgt wel wat subsidie van de overheid voor specifieke projecten, maar daarnaast is zij afhankelijk van giften van haar ruim 20.000 donateurs. Maar Timmer is hoopvol gestemd over het effect van het Woord, al laat zich dat niet exact meten. „Ik weet dat er zeker mensen toegebracht worden tot de christelijke kerk, omdat ik ze zelf gesproken heb. Er zijn heel veel verborgen christenen in Afrika of andere landen van wie wij het bestaan niet kennen. Christelijke programma’s bereiken mensen die geen ander middel tot hun beschikking hebben om het Woord te horen. In Mali is bijvoorbeeld 81 procent van de bevolking analfabeet, maar met het medium televisie kun je ze bereiken.”

Timmer weet van de gevoeligheden rond het medium van televisie als middel tot woordverkondiging. De plaats van christelijke televisie formuleert hij met de woorden ”beïnvloeding, bewustwording en informatieverschaffing”. „Televisie staat bekend als een medium dat gericht is op entertainment en vermaak. De vraag is: Kunnen wij daarin nog een serieuze boodschap kwijt? Maar die spanning zit in heel het leven. Daniël leefde in een heidense omgeving, diende de heidense koning, maar loochende niet zijn eigen identiteit en hield zich aan zijn eigen spijswetten. Het middel van televisie is in zichzelf niet kwaad of goed, maar je kunt het wel gebruiken voor goede en kwade doeleinden. Er speelt een grote geestelijke strijd rond de televisie als middel tot beïnvloeding en de duivel weet dat ook. Moeten wij dan de mogelijkheden laten liggen?”

Mensen die principiële problemen hebben met het medium televisie, halen wel eens het bijbelwoord „Haat de rok die van het vlees bevlekt is” aan.

„Wat moeten we dan doen met het optreden van de Heere Jezus Zelf, Die de verlorenen opzocht, de hoeren en de tollenaars? Met televisie kom je bij mensen die je niet bij de voordeur kunt ontmoeten, maar die je nu in de huiskamer bereikt. Je kunt de mensen niet diepgaand beïnvloeden, zoals dat met de radio meer het geval is, maar de impact is wellicht groter. Televisie heeft iets oppervlakkigs, maar het beeld blijft veel langer hangen dan het gehoorde woord. Dat Gods Woord zijn loop heeft, hangt niet af van het medium, maar wat God ermee doet. En dan is het voor ons de opdracht om dit Woord op alle terreinen van het leven tot gelding te brengen, ook daar waar er gewoonweg geen andere mogelijkheden zijn.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer