Vrijheid is van heel de mensheid
Europa en Amerika moeten het verleden niet vergeten. Een nieuwe alliantie voor de vrijheid tussen de twee is aan het begin van deze nieuwe eeuw nodig, zei president George W. Bush
maandag in Brussel tijdens zijn ontmoeting met Europese leiders. Al meer dan zestig jaar zijn onze naties verenigd om de grote uitdagingen van de geschiedenis het hoofd te bieden. Samen bestreden we totalitaire ideologieën met onze macht en met ons geduld. Samen verenigden we dit continent met onze democratische waarden. En samen vieren we jaarlijks de gedenkdagen van de vrijheid - van D-day tot de bevrijding van de vernietigingskampen tot de overwinning van het geweten in 1989. Onze transatlantische alliantie verijdelde de plannen van dictators, diende de hoogste idealen van de mensheid en gaf een gewelddadige eeuw een nieuwe en betere koers. Ook al gaat de tijd voorbij, we moeten onze gezamenlijke prestaties nooit vergeten.
Toch is onze relatie gebaseerd op meer dan nostalgie. In een nieuwe eeuw is de alliantie van Europa en Noord-Amerika de belangrijkste pilaar van onze veiligheid. Onze krachtige handel is een van de motoren van de wereldeconomie. Ons voorbeeld van economische en politieke vrijheid geeft hoop aan miljoenen die de armoede en onderdrukking beu zijn. Op al deze manieren is onze sterke vriendschap essentieel voor de vrede en voorspoed over de hele wereld - en geen enkel tijdelijk debat, geen enkele voorbijgaande onenigheid tussen regeringen, geen enkele macht op aarde zal ons ooit scheiden.
Vandaag is voor Amerika en Europa een moment met gevolgen en kansen. Samen kunnen we opnieuw de geschiedenis in een hoopvolle richting sturen - weg van armoede en wanhoop, naar ontwikkeling en de waardigheid van eigen wetten; weg van boosheid en geweld, naar rechtvaardigheid en de vredige acceptatie van verschillen. Het benutten van dit moment vraagt om idealisme: we moeten in ieder mens het goede zien en de mogelijkheid om in vrijheid te leven. Het benutten van dit moment vraagt om realisme: we moeten wijs en vastbesloten handelen als we voor complexe uitdagingen staan. En het benutten van dit moment vraagt ook om samenwerking, want als Europa en Amerika zich verenigen, kan geen enkel probleem ons tegenhouden. Laten we, nu de debatten uit het verleden vervagen en de grote taken helder worden, een nieuw tijdperk van transatlantische eenheid beginnen.
Midden-Oosten
Onze grootste kans en ons onmiddellijke doel is vrede in het Midden-Oosten. Na veel valse starts en teleurgestelde hoop en gestolen levens ligt een oplossing voor het conflict tussen Israël en de Palestijnen nu binnen handbereik. Amerika en Europa hebben een morele verplichting op zich genomen: we zullen geen toeschouwer zijn als een volgende generatie in het Heilige Land opgroeit in een atmosfeer van geweld en hopeloosheid. Amerika en Europa delen ook een strategisch belang: door te helpen bij het opbouwen van een blijvende vrede, zullen we een onberekenbare klacht wegnemen die gebruikt wordt om haat en geweld te zaaien door het hele Midden-Oosten.
Onze pogingen worden geleid door een duidelijke visie: we zijn vastbesloten twee democratische staten te zien, Israël en Palestina, die in vrede en veiligheid naast elkaar leven. Het Palestijnse volk verdient een regering die representatief, eerlijk en vredelievend is. Het volk van Israël heeft het nodig dat er een einde aan de terreur gemaakt wordt en dat het een betrouwbare, standvastige partner voor de vrede krijgt. En de wereld mag niet rusten voordat er een rechtvaardige en blijvende oplossing is voor dit conflict.
Alle partijen hebben verantwoordelijkheden. Arabische staten moeten een einde maken aan het opruien in hun eigen media, aan openbare en private fondsenwerving voor terrorisme, hun steun voor extremistische scholing beëindigen en normale relaties met Israël tot stand brengen. Palestijnse leiders moeten terroristische groeperingen opsporen en ontmantelen, corruptie bestrijden, vrije onderneming aanmoedigen en echte autoriteit bij het volk verwerven. Alleen een democratie kan de hoop van Palestijnen dienen, Israël veilig maken en de vlag van een vrij Palestina doen hijsen. Een succesvolle Palestijnse democratie zou ook het hoogste doel van Israël moeten zijn. Dus Israël moet zijn kolonisatieactiviteiten beëindigen, de Palestijnen helpen een bloeiende economie op te bouwen en verzekeren dat een nieuwe Palestijnse staat werkelijk levensvatbaar is, met een aaneengesloten territorium op de Westelijke Jordaanoever. Een staat bestaande uit verstrooide gebieden kan niet werken. Als de Palestijnse leiders de verantwoordelijkheid nemen voor Gaza en een gebied dat in grootte toeneemt, zullen we hen helpen de economische, politieke en veiligheidsinstellingen te bouwen die nodig zijn om effectief te regeren.
Deze vitale stappen zijn ook moeilijke stappen, omdat de vooruitgang nieuw vertrouwen vereist, en omdat terroristen zullen doen wat ze kunnen om dat vertrouwen te vernietigen. Toch gaan we door op praktische manieren. Volgende maand zal premier Blair in Londen als gastheer optreden bij een conferentie die tot doel heeft het Palestijnse volk te helpen de democratische instellingen van zijn staat op de bouwen. President Abbas heeft de kans om een strategie van hervorming uit te zetten, die financiële steun kan en zal krijgen van de internationale gemeenschap. Ik hoop dat hij het moment zal uitbuiten. Ik heb minister Rice gevraagd naar die conferentie te gaan en Amerika’s sterke steun voor het Palestijnse volk mee te delen wanneer dat aan een democratische staat werkt. En ik waardeer de prominente rol die premier Blair en andere Europese leiders spelen in de zaak van de vrede.
Een blijvende, succesvolle hervorming in het grotere Midden-Oosten zal niet van buitenaf opgelegd worden; die moet van binnenuit gekozen worden. Regeringen moeten ervoor kiezen corruptie te bestrijden, oude controlegewoonten achter zich te laten, de rechten van het geweten en de rechten van minderheden te beschermen. Regeringen moeten investeren in de gezondheid en de opleiding van hun volk en verantwoordelijkheden nemen voor het oplossen van problemen in plaats van simpelweg anderen de schuld te geven. Burgers moeten ervoor kiezen hun regering verantwoordelijk te stellen. Dat pad is niet altijd makkelijk, zoals elk vrij volk kan bevestigen - toch is er reden tot vertrouwen. Uiteindelijk zullen mannen en vrouwen die het succes voor hun natie zoeken een ideologie van onderdrukking, woede en angst verwerpen. Uiteindelijk zullen mannen en vrouwen participatie en vooruitgang omhelzen - en we zien het bewijs in een boog van hervorming van Marokko tot Bahrein tot Irak en Afghanistan.
Het is onze uitdaging deze vooruitgang aan te moedigen door de taken van grote democratieën op te pakken. We moeten aan de zijde van democratische hervormers staan, we moeten democratische bewegingen aanmoedigen en democratische veranderingen op praktische manieren bijstaan.
Europa en Amerika moeten niet verwachten of eisen dat hervormingen allemaal tegelijk komen - dat gebeurde ook niet in onze eigen geschiedenis. Het kostte mijn land vele jaren om minderheden en vrouwen op te nemen in de volledige belofte van Amerika - en die strijd is nog niet ten einde. Toch, terwijl onze verwachtingen realistisch moeten zijn, moeten onze idealen sterk en duidelijk zijn. We moeten hogere standaarden van onze vrienden en partners in het Midden-Oosten verwachten. De regering van Saudi-Arabië kan haar leiderschap in de regio tonen door de rol van haar volk in het bepalen van zijn toekomst te vergroten. En de grote en trotse natie van Egypte, die de weg naar vrede in het Midden-Oosten toonde, kan nu de weg naar democratie in het Midden-Oosten tonen.
Onze gedeelde verplichtingen aan de democratische voortgang wordt getest in Libanon - een land dat eens bloeide, maar nu lijdt onder de invloed van een onderdrukkend buurland. Net als het Syrische regime sterker actie moet ondernemen om degenen tegen te houden die geweld en gezagsondermijning in Irak steunen, en de steun aan terroristische groeperingen die eropuit zijn de hoop op vrede tussen Israëliërs en Palestijnen te vernietigen, moet beëindigen, moet Syrië ook de bezetting van Libanon beëindigen.
Het Libanese volk heeft het recht vrij te zijn, en de Verenigde Staten en Europa delen een belang in een democratisch, onafhankelijk Libanon. Mijn land en Frankrijk werkten samen om resolutie 1559 door de Veiligheidsraad te loodsen, waarin geëist wordt dat Libanons soevereiniteit gerespecteerd wordt, dat buitenlandse troepen en agenten teruggetrokken worden en dat er zonder tussenkomst van buitenlanders vrije verkiezingen worden gehouden. In de afgelopen maanden heeft de wereld mannen en vrouwen zien stemmen in historische verkiezingen, van Kabul tot Ramallah tot Baghdad - en zonder Syrische tussenkomst kunnen parlementaire verkiezingen in Libanons in het voorjaar een volgende mijlpaal van de vrijheid zijn.
Onze betrokkenheid bij de voortgang van de democratie wordt in Afghanistan beloond. Dat land bouwt aan een democratie die de Afghaanse traditie en geschiedenis weerspiegelt en andere landen in de regio de juiste weg toont. De gekozen president werkt aan de ontwapening en demobilisatie van milities ter voorbereiding op de verkiezingen voor het nationaal congres die dit voorjaar gehouden worden. En het Afghaanse volk weet dat de wereld met hem is. Duitsland geeft immers de benodigde politietraining. Het Verenigd Koninkrijk helpt de drugshandel te bestrijden. Italië verleent assistentie bij de gerechtelijke hervorming. De groeiende veiligheidsmissie van de NAVO wordt aangevoerd door een Turkse generaal. Europese regeringen helpen Afghanistan naar succes - en Amerika waardeert uw leiderschap.
Irak
Samen moeten we het Iraakse volk duidelijk maken dat de wereld ook hem bijstaat - omdat het de wereld zijn karakter heeft getoond. Een Irakees die een been verloor door een autobom vorig jaar, deed er alles aan om op 30 januari te kunnen stemmen. Hij zei: „Ik zou gekropen hebben als het moest. Ik wil niet dat terroristen andere Irakezen doden zoals ze probeerden mij te doden. Vandaag stem ik voor vrede.” Iedere stem die in Irak werd uitgebracht, was een daad van tegenspraak tegen terreur, en het Iraakse volk heeft ons respect verdiend.
Sommige Europese naties hebben meegevochten om Irak te bevrijden, andere niet. Toch herkennen we allemaal de moed als we het zien - en we zagen het in het Iraakse volk. En nu hebben alle landen belang bij het succes van een vrij en democratisch Irak, dat de terreur zal bestrijden, dat een baken van vrijheid zal zijn en dat een bron van ware stabiliteit in de regio zal zijn. In de komende maanden zal het nieuwgekozen congres van Irak het belangrijke werk van het vestigen van een regering uitvoeren, in veiligheid voorzien, de belangrijkste diensten verbeteren en een democratische grondwet schrijven. Nu is het de tijd voor gevestigde democratieën om duidelijke politieke, economische en veiligheidssteun te geven aan de jongste democratie van de wereld.
In Iran deelt de vrije wereld een gemeenschappelijk doel: omwille van de vrede moet het Iraanse regime zijn steun aan terrorisme beëindigen en geen nucleaire wapens ontwikkelen. In het waarborgen van de veiligheid van vrije landen kan geen enkele optie voortdurend buiten beschouwing gelaten worden. Iran is echter anders dan Irak. We bevinden ons in de vroegste stadia van diplomatie. De Verenigde Staten zijn lid van het bestuur van de IAEA, dat in deze zaak de leiding genomen heeft. We werken nauw samen met Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland in hun strijd tegen Irans nucleaire ambities en steunen ze, als ze eisen dat Teheran zich aan de internationale wetten houdt. Het resultaat van deze benadering is nu grotendeels afhankelijk van Iran. We kijken ook naar Iran om uiteindelijk de beloofde hervorming te zien plaatsvinden. Het is tijd dat het Iraanse regime gaat luisteren naar het Iraanse volk, zijn rechten gaat respecteren en mee gaat doen met de beweging richting vrijheid die overal rondom hem plaatsheeft.
Ik geloof dat door het hele Midden-Oosten -van de Palestijnse gebieden tot Libanon, tot Irak, tot Iran- de voortgang van de vrede bínnen landen de vrede tússen landen zal bewerkstelligen. En één reden voor deze overtuiging is de ervaring van Europa. In twee wereldoorlogen zag Europa de agressieve aard van de tirannie en de vreselijke kosten van wantrouwen en verdeeldheid. In de Koude Oorlog zag Europa dat de zogenaamde stabiliteit van Jalta een constante bron van onrecht en angst was. En Europa zag ook hoe de opkomst van bewegingen zoals Solidariteit een IJzeren Gordijn, dat door tirannen geschapen was, kon kloven. De verspreiding van de vrijheid heeft geholpen oude geschilpunten op te lossen, en de uitbreiding van de NAVO en de Europese Unie hebben voormalige rivalen tot partners gemaakt. Amerika steunt Europa’s democratische eenheid om dezelfde reden als waarom we de verspreiding van democratie in het Midden-Oosten steunen - omdat vrijheid tot vrede leidt. En Amerika steunt een sterk Europa omdat we een sterke partner nodig hebben in het moeilijke werk van het verbreiden van vrijheid in de wereld.
Europese leiders hebben hun visie getoond in Oekraïne. President Kwasniewski van Polen, Adamkus van Litouwen en Javier Solana van de EU hielpen om de verkiezingscrisis op te lossen en Oekraïne terug te brengen in het kamp van de vrijheid. Aangezien een vrije regering de macht heeft in dat land en de regering van president Joesjtsjenko belangrijke hervormingen doorvoert, zou Oekraïne verwelkomd moeten worden in de Euro-Atlantische familie. We moeten nieuwe democratieën steunen, en dus moeten leden van onze alliantie een hand uit blijven steken naar Georgië, waar vorig jaar vreedzame protesten een gestolen verkiezing hebben teruggedraaid en de krachten van democratische veranderingen hebben losgemaakt.
Ik geloof ook dat de toekomst van Rusland binnen de familie van Europa en de transatlantische gemeenschap ligt. Amerika steunt het Russische lidmaatschap van de WTO, omdat het voldoen aan de standaarden van de WTO de voordelen van vrijheid en voorspoed in dat land zal versterken. Wanneer Rusland vooruitgang wil boeken als Europese natie, zal de Russische regering de belofte aan de democratie en het recht echter moeten vernieuwen. We erkennen dat hervorming niet van de ene op de andere dag zal plaatsvinden. We moeten Rusland er echter altijd aan herinneren dat onze alliantie staat voor een vrije pers, een levendige oppositie, het delen van de macht, en het recht - en de Verenigde Staten en alle Europese landen zouden democratische hervorming moeten zien als de kern van hun dialoog met Rusland.
Minderheden integreren
Wanneer we vrijheid nastreven in andere landen, moeten we er ook aan werken om de waarden die vrijheid mogelijk maken, te hernieuwen. Zoals ik zei in mijn inaugurele rede: we kunnen de boodschap van vrede en de bagage van dweepzucht niet tegelijk dragen. We moeten antisemitisme verwerpen, uit welke bron het ook afkomstig is, en we moeten geweld, zoals we daar in Nederland getuige van geweest zijn, afkeuren. Al onze landen moeten eraan werken om minderheden te integreren in de stroming van de maatschappij, en om de waarde van tolerantie te leren aan iedere nieuwe generatie.
De naties in onze grote alliantie hebben veel voordelen en zegeningen. We hebben ook een roeping die onze grenzen overschrijdt: we moeten ons gezicht opheffen naar een wijdere wereld. Onze idealen en onze belangen leiden in dezelfde richting: door vooruitgang en hoop te brengen aan landen in nood, kunnen we veel levens verbeteren en falende staten opbeuren en de oorzaken en wijkplaatsen van terreur wegnemen.
Onze alliantie is vastbesloten m ontwikkeling te bevorderen en ontwikkelingslanden in de wereldeconomie te integreren. En de maat van ons succes moeten de resultaten zijn die we behalen, niet slechts de bronnen die we aanwenden. Samen schiepen we de Monterrey-consensus, die nieuwe hulp van ontwikkelde landen koppelt aan echte hervorming in ontwikkelingslanden. Deze strategie werkt. Door de hele derde wereld heen bestrijden regeringen corruptie, het recht begint voet aan de grond te krijgen en mensen genieten van nieuwe vrijheden. Ontwikkelde landen hebben gereageerd door de hulp met eenderde te doen toenemen. Door de ”Millennium Challenge Account” vergroot mijn land de hulp aan ontwikkelingslanden die rechtvaardig regeren, economische vrijheid bevorderen en investeren in de opleiding en gezondheid van hun burgers. Terwijl ze nog wel steeds humanitaire hulp en steun verlenen, kiezen ontwikkelde landen een wijzere benadering voor andere hulp. In plaats van jaar op jaar het falen te subsidiëren, moeten we vooruitgang belonen en levens verbeteren.
Onze alliantie is vastbesloten de handel tussen landen aan te moedigen, omdat open markten banen creëren, het inkomen doen toenemen en hele landen in een groeiende cirkel van vrijheid en mogelijkheden betrekken. Europa en Amerika zullen de handel blijven vergroten, en daarbij zullen we meningsverschillen in de handel met een coöperatieve geest oplossen - en we zouden de voordelen van eerlijke en vrije handel met anderen moeten delen. Dat is waarom we de ”Doha Development Agenda” doorvoeren en wereldwijde handelsgesprekken tot een succesvol einde brengen. We zouden allemaal moeten streven naar fiscale politiek in onze landen - gezonde fiscale politiek van lage belastingen en fiscale beperkingen en hervormingen die een stabiel financieel wereldsysteem bevorderen en economische groei steunen.
Onze alliantie is vastbesloten goed rentmeesterschap van de aarde te tonen - en dat vereist het noemen van de serieuze, langetermijnuitdaging van wereldwijde klimaatveranderingen. Allemaal hebben we onze visie op het Kyoto-protocol uitgedrukt;nu moeten we samen werken aan de weg vooruit. Opkomende technologieën zoals door waterstof aangedreven voertuigen, elektriciteit van hernieuwde energiebronnen en schone kolentechnologie zullen een economische groei bevorderen die uit oogpunt van het milieu verantwoordelijk is. Door onderzoek, door ontwikkeling, door het wereldwijd aanprijzen van nieuwe technologieën kunnen alle landen, ook de ontwikkelingslanden, economische vooruitgang boeken en tegelijkertijd de uitstoot van broeikasgassen afremmen en milieuverontreinigende stoffen die de volksgezondheid aantasten, vermijden. Allemaal kunnen we de kracht van het menselijk vernuft gebruiken om het milieu te verbeteren voor de toekomstige generaties.
Onze alliantie is vastbesloten natuurrampen, hongersnood en ziekten met snelle en barmhartige hulp het hoofd te bieden. Terwijl wij elkaar vandaag ontmoeten, helpt Amerikaans en Europees personeel de slachtoffers van de tsunami in Azië. Onze gecombineerde financiële toezeggingen voor de herbouw na de tsunami bedragen bijna 4 miljard dollar. Via het wereldfonds werken we aan de bestrijding van aids en andere ziekten over de hele wereld. En Amerika’s noodplan heeft aanvullende middelen gegeven aan landen waar de nood het grootst is. Door al deze pogingen moedigen we stabiliteit en vooruitgang aan, bouwen we een sterkere basis voor democratische instellingen; bovenal vervullen we een morele taak om de zieken te genezen, de hongerigen te voeden en de treurigen te troosten.
Niet laten intimideren
Onze alliantie is ook vastbesloten onze veiligheid te verdedigen, omdat we weigeren te leven in een wereld die gedomineerd wordt door angst. Terroristische bewegingen proberen vrije mensen te intimideren en draaien de loop van de geschiedenis om door vreselijke moordpartijen. We zullen ons niet laten intimideren, en de terroristen zullen de opmars van de vrijheid niet tegenhouden. Ik dank de naties van Europa voor hun sterke samenwerking in de oorlog tegen terreur. Samen hebben we de financiering van terrorisme verstoord, de gegevens van de geheime dienst worden steeds meer uitgewisseld, onze samenwerking in de ordehandhaving is versterkt en de veiligheid van internationaal handelen en reizen is toegenomen.
We achtervolgen terroristen overal waar ze zich verbergen. De Duitse autoriteiten hebben onlangs twee terroristen gearresteerd die van plan waren Amerikaanse doelen in Irak aan te vallen. Beiden zullen berecht worden aan de hand van nieuwe Duitse wetten, die ingesteld zijn na 11 september. Vorige week hebben de Verenige Naties Muhsin al-Fadhli toegevoegd aan de lijst met leden van al-Qaida en de Taliban die ze zoeken. Deze man staat bekend als actief lid van al-Qaida en als compagnon van Al-Zarqawi, hij ondersteunde de terroristen die in 2002 een aanslag pleegden op een Franse olietanker. Door samen te werken zullen Amerika, Frankrijk en andere landen hem voor het gerecht slepen. Omwille van de veiligheid van ons volk, omwille van de vrede, zullen we onverbiddelijk zijn in het verdrijven van de ideologieën van de haat.
Op 11 september richtte Amerika zich eerst op onze directe veiligheid, en op het achtervolgen van een vijand - en dat belangrijke werk gaat door. We ondervonden ook dat een nauwkeurige definitie van veiligheid niet genoeg is. Terwijl we geconfronteerd zijn met de huidige dreiging, hebben we de uitdaging voor de lange termijn aanvaard, om hoop en vrijheid en vooruitgang te verspreiden als de grote alternatieven voor terreur. Wanneer we de agenten van de terreur verslaan, zullen we ook de bronnen van de terreur verwijderen.
Deze strategie is niet Amerikaans, of Europees, of westers. Het verspreiden van vrijheid omwille van vrede is de zaak van de hele mensheid. Deze benadering vermindert niet alleen het gevaar voor vrije volken; het eert de waardigheid van alle volken, door de mensenrechten en menselijke vrijheid centraal te stellen in onze agenda. En onze alliantie heeft de mogelijkheid en de taak de balans van de geschiedenis in het voordeel van de vrijheid door te doen slaan.
Optimisme
We weten dat er veel obstakels zijn, en we weten dat de weg lang is. Albert Camus zei dat „vrijheid een langeafstandsrace is.” We doen mee in die race - en er is reden tot optimisme. Onderdrukking is niet de trend van de toekomst; zij is de wanhopige tactiek van een paar achterom kijkende mannen. Democratische naties groeien in kracht omdat ze de creatieve gaven van hun volk belonen en respecteren. En vrijheid is de richting van de geschiedenis, omdat vrijheid de permanente hoop van de mensheid is.
Amerika houdt zich aan deze waarden vanwege idealen waaraan op dit continent al lang vastgehouden wordt. We staan trots in de traditie van de Magna Carta, de Verklaring van de Rechten van de Mens en het Noord-Atlantisch Verdrag. Degenen die dat verdrag tekenden, beloofden „de vrijheid, het gemeenschappelijk erfgoed en de beschaving van hun volken, gebaseerd op de principes van democratie, individuele vrijheid, en het recht, te verdedigen.” In deze nieuwe eeuw bevestigen de Verenigde Staten en Europa die belofte, en hernieuwen we onze alliantie van vrijheid. God zegene u allen.