Aan de tijdgeest, die strijdt met de pinkstergeest, kunnen we ons niet onttrekken. Die geest van het vlees en van de wereld zit in ons. Hij verandert telkens geruisloos. Dat maakt het extra lastig om hem te onderscheiden. Want het is de geest van wat normaal is en algemeen als moreel juist wordt erkend. Gods tegenstander, de duivel, bedient zich van deze geest.

Een kenmerk van de tijdgeest is de misleidende gedachte dat we leven in een tijd van vooruitgang. Daar sluit de neoliberale gedachte op aan dat de waarde van een activiteit afhangt van de opbrengst ervan. Zo wordt een school of opleiding beoordeeld op het percentage geslaagden per schooljaar. Het is allemaal productiviteit wat de klok slaat.

Andere terreinen waarop de tijdgeest duidelijk in conflict is met de Heilige Geest, zijn seksualiteit en gezinsvorming, en de vrijheid van meningsuiting, godsdienst en onderwijs. Dat laatste terrein wordt steeds meer beperkt. De samenleving aanvaardt in toenemende mate een pluraliteit van opvattingen en overtuigingen.

Toekomst al begonnen

Hoe moeten we als christenen op de tijdgeest reageren? Door het zelfbeeld van de nieuwtestamentische gemeente terug te winnen. Die zag zichzelf als een eschatologische, als een op de laatste dingen gerichte gemeenschap. Dat eschatologische perspectief op de komst van het Koninkrijk van God missen wij. Laten we daarom ons leven als leden van de gemeente van God radicaal gaan bezien vanuit wat God heeft gedaan door Christus en Zijn Geest, en vanuit wat Hij beloofd heeft te zullen doen.

De nieuwtestamentische gemeente is ervan overtuigd te leven in de eindtijd. De toekomst is al begonnen. De opstanding van Christus markeert het beginpunt daarvan. De gemeente is in afwachting van de tweede komst van Christus en het laatste oordeel, dat door Hem zal worden voltrokken.

In zijn brieven biedt de apostel Paulus een rijk perspectief op de eindtijd. Aan de Korinthiërs schrijft hij: „…ons, op wie de einden der eeuwen gekomen zijn” (1 Korinthe 10:11). Bij een andere gelegenheid vertelt hij hun dat de dood en opstanding van Christus al een oordeel betekenen voor de tijd waarin zij leven (2 Korinthe 5:14-15). De gedaante van deze wereld gaat immers voorbij (1 Korinthe 7:31). Met de komst van Christus is een nieuwe orde aangebroken en zijn alle dingen nieuw geworden (2 Korinthe 5:17). Het is niet langer mogelijk om het leven te bezien vanuit het gezichtspunt van het vlees, dat hoort bij de oude orde. De dood en de opstanding van Christus en de gave van de Geest betekenen zowel de dood van al het oude als een radicaal nieuwgevormd leven in het heden.

Vreemden op aarde

Voor Paulus is de verlossing in Christus een fundamentele eschatologische werkelijkheid. Gods definitieve verlossing van zijn volk heeft in feite al plaatsgevonden. Die verlossing is daarom zowel al aanwezig (Efeze 1:7) als nog toekomstig (Efeze 4:30). Paulus ziet de kerk als een gemeenschap van de eindtijd. De leden leven in het heden maar dragen het zegel van de eeuwigheid.

Wij worden daarom geroepen om als vreemden op de aarde te leven (Filippensen 3:20). Geleid en gesterkt door de Geest van Pinksteren dienen we het leven van de toekomst te leven en mogen we ons niet conformeren aan de tijdgeest. In de kracht van de Geest moeten we er weloverwogen voor kiezen om verzet te plegen, afstand te houden of ons terug te trekken. Wie de toekomst van Christus verwacht, vindt vreugde in het zich losmaken van de wereld en het overdenken van het leven dat met Christus verborgen is in God.

De auteur is gepromoveerd in het staatsrecht.