Praktijkonderwijs: minder leerlingen, meer problemen door toets
De 177 praktijkscholen in ons land hebben gemiddeld 14 procent minder aanmeldingen voor het nieuwe jaar. Dat zegt Eric Bouwens, vicevoorzitter van de landelijke Sectorraad Praktijkonderwijs, na een bericht van Omroep Gelderland. Dat het praktijkonderwijs dus achthonderd tot negenhonderd minder kinderen kan verwachten is volgens hem een gevolg van de nieuwe doorstroomtoets voor leerlingen die van het basisonderwijs naar het voorgezet onderwijs gaan. Die toets kan leiden tot het dubbele advies praktijkonderwijs/vmbo basis, waarna dan vaak wordt gekozen voor het vmbo.
Dat geldt voor velen toch als een stapje ‘hoger’ dan praktijkonderwijs. Hier leren scholieren vooral praktische zaken en kunnen ze uiteindelijk, via mbo-1, bijvoorbeeld assistent-monteur of heftruckchauffeur worden of een andere baan vinden in de bouw, metaal, groenvoorziening, winkelpraktijk, horeca, logistiek of zorg en welzijn.
Op sommige praktijkscholen zijn veel minder leerlingen aangemeld. Bouwens ziet er een in Nijmegen met 40 procent minder nieuwkomers en een in Almere met zelfs 70 procent minder aanwas.
Het advies met twee onderwijsvormen, het ‘dakpanadvies’, is volgens Bouwens weliswaar bedoeld om kinderen meer kansen te bieden, maar kan naar zijn idee juist averechts werken. „Zelfs een leerling die zo ongeveer alles in de toets fout had, krijgt dus dit dakpanadvies met ook vmbo. Het kan ertoe leiden dat een kind naar het vmbo gaat en na een tijd toch naar het praktijkonderwijs moet. Dan zit het met een faalervaring en dat zal het niet leuk vinden. Terwijl het op de basisschool ook al vaak op de tenen heeft moeten lopen.” Bouwens denkt dat meer ‘passend’ adviseren uiteindelijk juist meer kansen aan de leerling biedt dan het zogenoemde ‘kansrijk’ adviseren met de keus voor nog een andere opleiding.
Volgens Bouwens leidt de dubbele advisering niet tot een grote toename van leerlingen in het vmbo, omdat daar een vergelijkbare verschuiving plaatsvindt als gevolg van dakpanadviezen. Het praktijkonderwijs heeft de gevolgen echter al onderzocht en in kaart gebracht. Bouwens denkt dat het probleem van te hoog uitpakkende adviezen op alle niveaus kan gaan spelen „maar bij ons zie je het het eerst”.