Hoe ver moet de overheid gaan om iemands veiligheid te verzekeren? Die vraag komt op allerlei niveaus aan de orde. Als het gaat om leden van het Koninklijk Huis, om officieren van justitie, om burgemeesters en ook ten aanzien van volksvertegenwoordigers.In alle gevallen geldt dat zij in vrijheid hun werk moeten kunnen doen. Intimidaties door onderwereldfiguren, door felle tegenstanders van hun beleid of door mensen die zich gekrenkt voelen door hun uitspraken, moeten ze naast zich neer kunnen leggen.

Decennialang bleef Nederland gespaard voor politieke moorden, maar na de dood van Fortuyn is die situatie anders geworden. Toen klonk meteen ook het verwijt dat de overheid gefaald had in de beveiliging van deze aanstormende politicus.

Nu kan de overheid nooit absolute veiligheid garanderen. En als ze daar dicht bij wil komen, betekent dat wel dat ze de bewegingsvrijheid van de bedreigde persoon fors moet inperken.

Daar weten de kamerleden Hirsi Ali en Wilders inmiddels van mee te praten. Beiden hebben dreigementen ontvangen uit radicaal-islamitische hoek. Kennelijk vinden zowel de betrokkenen als de politie dat er reden genoeg is om die heel serieus te nemen. Zeker ten aanzien van Hirsi Ali, die haar voormalige geloofsgenoten op het hart getrapt heeft, is dat goed te plaatsen. Al tweeënhalf jaar woont zij op schuiladressen. Na de moord op Theo van Gogh verbleef zij zelfs een tijd in de Verenigde Staten. Zoiets is natuurlijk niet leuk.

Dat geldt ook voor Wilders, die de laatste tijd de nacht doorbrengt in een gevangeniscomplex. In een gevangenis zit je inderdaad goed beveiligd tegen ongewenste bezoekers. Maar zeker als je bezig bent een nieuwe politieke beweging van de grond te krijgen, werkt dat niet prettig. Wie heeft er onder deze omstandigheden zin om in het openbaar naast Wilders te gaan staan?

Vrijdag bracht Hirsi Ali haar geheime verblijfplaats en die van haar bedreigde collega naar buiten. Op die manier wilde ze een meer comfortabel onderdak afdwingen dan het Amsterdamse marine-etablissement haar bieden kon. Een reactie die misschien wel begrijpelijk, maar niet verstandig was. Wat moeten we hiermee? Wat kunnen bedreigde mensen van de overheid verwachten? In hoeverre moet je ze beveiligen tegen wil en dank? Dat zijn moeilijke vragen.

Daarbij komt dat beveiliging erg arbeidsintensief is en derhalve, zeker als dat jarenlang moet gebeuren, een kostbare geschiedenis. Moet je mensen als Wilders laten kiezen uit een aantal beschikbare beveiligingsniveaus, waarbij de gevangenis de meeste veiligheid biedt, maar qua leefklimaat laag scoort?

Wie voor meer bewegingsvrijheid kiest, aanvaardt daarmee ook grotere risico’s. Die keuze moet men zelf maken. xxxxxMen kan ook uit de politiek gaan en naar Brazilië of een ander ver land emigreren.

In ieder geval moet duidelijk zijn dat er sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid. Dat betekent ook dat wanneer het onverhoopt toch fout gaat en er een moordaanslag gepleegd wordt, er niet zonder meer met de beschuldigende vinger gewezen kan worden naar de overheid. Ook hier is sprake van een eigen risico.