Het virus werd in september ontdekt in de buurgemeenten Wijdemeren (Noord-Holland) en Stichtse Vecht (Utrecht). Het was de eerste keer sinds 2009 dat de ziekte in Nederland was aangetroffen. Daarna verspreidde blauwtong zich snel. Ruim een week na het eerste geval meldde de overheid dat er zo veel besmettingen waren dat maatregelen geen zin meer hadden. Begin oktober waren meer dan duizend veehouderijen getroffen en in november stond de teller op meer dan vijfduizend getroffen bedrijven.

In sommige gevallen kwam het virus van een boerderij uit de directe omgeving. Die besmetting op korte afstand ging waarschijnlijk via besmette knutten, piepkleine steekvliegjes. Maar soms kwam het virus tientallen kilometers verder, en dat wijst op „andere transmissieroutes”, zeggen de onderzoekers.

Blauwtong is een ziekte die vooral schapen treft, maar ook geiten, runderen, herten en sommige dierentuindieren kunnen een besmetting oplopen. Het virus veroorzaakt onder meer een blauwe tong, hoge koorts en zwellingen bij vee. Daardoor kunnen ze sterven. Het virus is niet besmettelijk voor mensen.