Staatssecretaris: Blij dat er geen kabinet-Wilders I komt
Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) is blij dat er geen kabinet-Wilders I komt. „Een uitstekende keus van de onderhandelaars” zei de bewindsman woensdag in een debat over het verleggen van de maximale beslistermijn voor gezinsherenigingsverzoeken van zes naar negen maanden.
Van der Burg gaf ook aan geen minister te willen worden in een kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB. Kort daarop reageerde Wilders getergd op de uitlatingen van de demissionaire bewindsman. Op X noemt de PVV-leider hem een „eng mannetje”. Volgens Wilders is het „tijd dat-ie snel opkrast”.
De Tweede Kamer debatteerde woensdag over het voorstel van Van der Burg om de IND langer respijt te gunnen voor het beslissen over verzoeken om gezinshereniging. De vier onderhandelende partijen PVV, VVD, NSC en BBB staan op zich niet afwijzend tegenover het voorstel om de termijnen daarvoor te verlengen, maar eisen ook dat er strengere regels komen voor de te doorlopen procedures. Zo wil de VVD dat asielzoekers die niet komen opdagen bij een afspraak met de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) veel harder worden aangepakt. Ook de SGP zit overigens op die lijn.
Dwangsommen
De IND haalt de maximale termijn van zes maanden nu vaak niet vanwege de hoge instroom. Dat heeft tot gevolg dat de dienst geregeld dwangsommen moet betalen. In 2022 ging het om een bedrag van 3,4 miljoen euro. „Dat is onze fractie een doorn in het oog”, aldus Ruben Brekelmans (VVD), die de dwangsommen wil verlagen.
Van der Burgs voorganger, Ankie Broekers-Knol, kwam in 2022 met een wet om de dwangsommen te schrappen. De Raad van State oordeelde in november van dat jaar echter dat die gedeeltelijk in strijd was met het Europees recht. De zogenaamde bestuurlijke dwangsom die de asielzoeker kan incasseren bij de IND als die de termijnen overschrijdt, mocht van de raad vervallen. De rechterlijke dwangsom echter niet. Een rechter kan die opleggen als stok achter de deur, als de IND inderdaad in gebreke is gebleven en de opdracht krijgt om uiterlijk voor een bepaalde datum alsnog te beslissen.
Met het voorstel om de termijn te verlengen heeft de staatssecretaris naar eigen zeggen „echt de grens opgezocht”. Meer ruimte is er volgens Van der Burg simpelweg niet. Nederland heeft zich te houden aan Europese regelgeving en die staat niet toe dat de beslistermijn buiten de negen maanden valt.
De linkse partijen GL-PvdA, VOLT en SP laken het voorstel van Van der Burg. Volgens hen moeten statushouders op deze manier nog langer wachten op zekerheid. „We maken op deze manier normaal wat niet normaal is”, aldus Marieke Koekkoek van VOLT.