Duitsland wil waker bij abortuskliniek beboeten
Als het aan de Duitse regering ligt, wordt „onaanvaardbaar gedrag van wakers” bij abortusklinieken voortaan verboden. Overtredingen kunnen leiden tot een boete van 5000 euro.
Tijdens het debat, dat vorige week in de Bondsdag –de Duitse Tweede Kamer– plaatsvond, benadrukte minister van Gezinszaken Lisa Paus (de Groenen) dat zwangere vrouwen beschermd moeten worden, ook als „ze tot de beslissing komen om de zwangerschap af te breken”. Daarom zou het wakers volgens de regering verboden moeten worden binnen 100 meter rond de ingang van adviescentra, abortusklinieken en dokterspraktijken vrouwen te „intimideren”.
CDU-parlementariër Silvia Breher bekritiseerde het feit dat de „stoepoverlast”, waar minister Paus zwangere vrouwen tegen zou willen beschermen, in werkelijkheid slechts in een paar individuele gevallen voorkomt. Op de vraag hoeveel gevallen van intimidatie er sinds 2021 zijn geweest, kon de minister tot ongenoegen van Breher geen cijfers noemen. „Als u de toenemende protestacties ziet als basis voor deze wetswijziging, dan had ik op zijn minst verwacht dat u het aantal gevallen daadwerkelijk bekend zou maken.”
Alexandra Linder, voorzitter van Bundesverband Lebensrecht (BVL), een vereniging van Duitse prolifeorganisaties, vindt het plan om wakers te verbieden onbegrijpelijk. „Vriendelijke benaderingen waarin informatie en hulp aangeboden wordt, evenals gebeden, zijn geen intimidatie of dwang. Als een vrouw zich desondanks bedreigd voelt, staat het haar vrij de politie te bellen. De wet heeft daarom geen enkele basis.”
Levensvatbaar
Mocht het plan doorgevoerd worden, dan betekent dat dat vrouwen „hun laatste kans verliezen om hulp te krijgen”, stelt Linder. „Hoe dan ook zal BVL er alles aan doen haar werk te blijven doen. Het gaat immers om de menselijke waardigheid van zowel vrouwen als kinderen. Zij zullen onze steun meer dan ooit nodig hebben.”
Het voorstel van de regering wordt momenteel bestudeerd door een speciaal daarvoor opgerichte commissie. Een dergelijke commissie werd eerder ook in het leven geroepen voor de discussie over artikel 218 van het Wetboek van Strafrecht. Op grond daarvan is abortus in Duitsland sinds 1871 strafbaar, maar de Duitse regering heeft laten onderzoeken of abortussen buiten het strafrecht om geregeld kunnen worden.
„Het plan ontneemt zwangere vrouwen hun laatste kans op hulp ” - Alexandra Linder, voorzitter Bundesverband Lebensrecht
Het antwoord daarop is ja, blijkt uit het rapport dat maandag gepresenteerd werd. „Abortussen in de eerste stadia van de zwangerschap zouden niet langer illegaal moeten zijn. Daarom moet abortus uit het strafrecht gehaald worden. Bovendien moet ervoor gezorgd worden dat vrouwen snel en zonder belemmeringen een zwangerschapsafbreking kunnen laten uitvoeren in gemakkelijk toegankelijke faciliteiten”, luidt het advies van de commissie.
De zorgen van het ongeboren kind en van de zwangere vrouw moeten verschillend worden gewogen, afhankelijk van de fase van de zwangerschap, vinden deskundigen. „Tot en met ongeveer week 22 van de zwangerschap wegen de rechten van de vrouw zwaarder dan de rechten van het ongeboren kind”, stelt hoogleraar rechtsgeleerdheid Frauke Brosius-Gersdorf.
Op het moment dat een foetus levensvatbaar is, is het omgekeerde het geval, oordeelt de commissie. Behalve als de gezondheid van de moeder in gevaar is, of er sprake is van verkrachting.
Consensus
Hoewel de commissie een advies heeft uitgebracht, hebben de verantwoordelijke ministers in het midden gelaten of ze een wetswijziging willen doorvoeren voor het einde van de zittingsperiode. „Uiteindelijk zou daarvoor een brede maatschappelijke en parlementaire consensus nodig zijn”, zei gezondheidsminister Karl Lauterbach maandag. Of die er op korte termijn komt, is de vraag. Ook lijkt de toch al verdeelde regering geen ’cultuuroorlog’ te willen riskeren.
Het is daarnaast onzeker of het Bundesverfassungsgericht –het hoogste Duitse rechtscollege– goedkeuring geeft; nog altijd vermeldt de grondwet dat het menselijk leven in bescherming genomen moet worden.
„Een eventuele grondwetswijziging zal ertoe leiden dat zwangere vrouwen nog meer onder druk komen te staan een abortus te plegen. Bovendien zal er voor ongeboren kinderen in de eerste weken van hun leven geen enkele bescherming meer zijn van de staat, stelt Linder. „Gelukkig willen niet alle politici en politieke partijen abortus legaliseren. Ik hoop dat zij ervoor vechten dat de huidige regeling behouden blijft.”
