Bestuurder: steun aan Friestalig onderwijs werkt heel lang door
De steun die het Friestalige onderwijs krijgt door de nieuwe afspraken tussen de provincie en het Rijk kan tientallen jaren doorwerken, zegt gedeputeerde Eke Folkerts. Peuters die nu vanaf de voorschoolse opvang meer en beter Fries leren, gaan daar later ook meer mee doen, denkt zij.
In de nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK, bestuursafspraak Friese taal en cultuur) is een recordbedrag (ruim 18 miljoen euro) vrijgemaakt voor behoud en verbetering van het Fries. Folkerts vindt de plannen voor het onderwijs erg belangrijk. Het zogeheten „van peuter tot promovendus” moet het Fries een grote stimulans geven.
„We kijken echt naar effecten over langere tijd”, aldus Folkerts. „Als mensen meer Fries hebben gehad, zullen ze ook sneller hun lesbevoegdheid Fries halen.” Uiteindelijk gaat de kwaliteit van het onderwijs dan ook weer omhoog, volgens de bestuurder. Ze merkt een toenemende interesse van scholen voor meer Fries.
„Het is de bedoeling dat ieder Fries kind op fietsafstand naar een tweetalige kinderopvang kan”, aldus Folkerts. Daarnaast wil de provincie dat de lessen op de basis- en middelbare school worden veranderd. „Het moeten minder specifieke lessen Fries worden en meer lessen of dagen in het Fries. Gym kan bijvoorbeeld altijd in het Fries worden gegeven. Op sommige scholen wordt er al een dag per week alleen in het Fries lesgegeven.”
Op de middelbare scholen ziet de gedeputeerde graag dat er langer Fries wordt gegeven. „Scholen geven nu vaak een jaar in de onderbouw Fries, maar dat moet eigenlijk wel. Daarnaast willen we dat het een eindexamenvak wordt.”
Na de middelbare school wordt er ook geïnvesteerd in Fries op het mbo, hbo en de universiteit. Zo is het de bedoeling dat er een practoraat Fries komt op mbo-school Firda. „We hebben eerder niet veel geïnvesteerd in het mbo, maar dat doen we nu wel, want de meeste mbo’ers blijven in de provincie werken.” Het doel is om ervoor te zorgen dat mbo-studenten ook Fries kunnen leren of hun Fries kunnen verbeteren, zodat ze dat in de praktijk van hun beroep kunnen toepassen. Daarnaast wordt onderzocht hoe de bachelor Fries eruit moet gaan zien en waar die moet komen.