„Ik ga uw Kamer een spiegel voorhouden”, aldus Van der Wal donderdagavond na een interruptie van SGP-Kamerlid André Flach. De minister was naar eigen zeggen „ontzettend blij” dat ze de hele Kamer hoorde over het belang van natuurherstel en dat ze veel draagvlak hoorde voor het NPLG, een belangrijk onderdeel van het stikstofbeleid. „Ik weet echter ook dat op het moment dat er echte keuzes moeten worden gemaakt tussen economische activiteiten of de natuur, uw Kamer vaak kiest voor economische activiteiten. Dat hebben we decennialang gedaan”, aldus de bewindsvrouw.

De Kamer debatteerde over de natuurherstelwet en het onderzoek naar de impact ervan, dat was uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Landbouw. Afgelopen maandag zouden de EU-lidstaten in Brussel stemmen over de verordening, maar toen duidelijk werd dat het voorstel het niet zou halen, haalde huidig EU-voorzitter België het van de agenda. Enkele weken geleden nam de Tweede Kamer in ruime meerderheid een motie aan om Nederland tegen te laten stemmen. Hoewel Nederland kritisch was, was het kabinet van plan voor te stemmen. Nederland had namelijk veel binnengehaald en wilde een betrouwbare partner zijn, aldus Van der Wal. Zo werd het verslechteringsverbod een inspanningsverplichting in plaats van een resultaatsverplichting.

Draagvlak

In het impactonderzoek staan tal van verwachte positieve effecten opgesomd, op bijvoorbeeld biodiversiteit, voedselzekerheid, klimaat en gezondheid. Ook komt er naar verwachting meer ruimte voor vergunningen. Daar staat onder meer tegenover dat de verordening volgens de onderzoekers een grote impact heeft op het ruimtegebruik. De verordening levert minstens 129 miljard euro op tot 2050 en de baten zijn „waarschijnlijk nog vele malen hoger”, staat in het rapport. De kosten worden geschat op minstens 76 miljard euro tot 2050.

D66’er Tjeerd de Groot brak op basis van het impactonderzoek een lans voor de natuurherstelwet. „Wat biedt nu meer draagvlak dan dat impact assessment?” BBB-Kamerlid Cor Pierik denkt daar echter anders over: „Er zit echt een aantal aannames in het rapport waarvan ik denk: hoe realistisch zijn die?” SGP’er Flach noemde de natuurherstelwet „onwerkbaar” en „een recept voor een stikstofcrisis 2.0”. Rosanne Hertzberger (NSC) keerde zich tegen een „verdere juridificering van het natuurbeleid” als gevolg van de verordening.

Van der Wal schat in dat het voorstel niet meer voor de Europese verkiezingen van 6 juni wordt geagendeerd. De minister zei dat nieuwe onderhandelingen over de tekst nu niet aan de orde zijn. „We weten niet eens of die gaan plaatsvinden.”

De VVD zal een aangepaste versie van het voorstel opnieuw wegen, zei Kamerlid Thom van Campen. Maar een resultaat waar zijn fractie mee kan instemmen is „heel, heel, heel ver weg”, denkt hij.