Afval scheiden is goed voor het klimaat, maar niet makkelijk. Is die lege chipszak restafval of PMD (plastic, metaal en drankkartons)? Zoek je het online op, dan vind je allerlei lijstjes, maar niet altijd duidelijkheid. Zo verschilde het tot voor kort per gemeente of de chipszak wel bij het plastic afval mag. Ook kunnen van tijd tot tijd de regels veranderen vanwege nieuwe recyclagetechnologie.

Een nieuwe, landelijke wel/niet-lijst moet dit probleem uit de wereld helpen. Die is dinsdag gepresenteerd door het Platform Ketenoptimalisatie (PKO), een samenwerking van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Verpact, de organisatie die verantwoordelijk is voor het recyclen van afval.

De lijst is vooral van belang buiten de grote steden, omdat mensen daar het afval zelf scheiden en het niet achteraf met machines wordt gesorteerd. Hoe minder het PMD-afval vervuild wordt met verpakkingen die er niet in thuishoren, hoe efficiënter er gerecycled kan worden. Vijf voorbeelden van verwarrende afvalkwesties.

Tandenborstels

„Als het geen verpakking is, hoort het niet in de PMD-zak”, zegt Hester Klein Lankhorst, directeur van Verpact. “Een badeendje of een plastic tandenborstel zijn gemaakt van een ander materiaal.” De machines die nieuwe verpakkingen maken van het PMD-afval werken alleen met de materialen van verpakkingen om deze te recyclen.

„Er mag best wat vervuiling bij zitten, maar hoe schoner de stroom, hoe beter we die kunnen verwerken tot grondstof voor nieuwe verpakkingen. Badeendjes, Duplo en andere niet-verpakkingen zijn een andere afvalstroom. Je kunt dit soort artikelen kwijt in de milieustraat.”

Als het geen verpakking is, hoort het niet in de PMD-zak

Fruitnetje

Onduidelijkheid bestaat ook bij fruitnetjes, zoals het mandarijnennetje. De netjes worden gebruikt om fruit te verpakken en zijn van kunststof gemaakt. Een materiaal dat wel te recyclen is. Toch mogen de netjes niet in de PMD-afvalbakken volgens de wel/niet-lijst. „Door de netjes kunnen de machines vastlopen”, zegt Klein Lankhorst. Afvalscheidingswijzer.nl beschrijft dat de netjes zich om de messen van maalmolens draaien en dat ander afval in de netjes blijft haken, wat de sorteerstromen minder schoon maakt.

Chipszakken

„Er was een verschil per gemeente en afvalbedrijf voor wat betreft het recyclen van de chipszak. We willen het nu zo makkelijk mogelijk maken”, zegt Klein Lankhorst. De zakken bestaan uit verschillende soorten plastic, waardoor deze lastiger te recyclen zijn. Daarom verschilden de regels nog weleens per plek. Deze verwarring is nu opgelost: in elke gemeente mag de chipszak nu bij het PMD-afval, hoewel hij lastiger te recyclen blijft.

Piepschuim

Ook piepschuim kan verleidelijk zijn om in de plasticbak te gooien. Veel elektronische apparaten of andere breekbare producten zijn erin verpakt. Toch hoort het materiaal niet in de plasticbak. „Het is een samenstelling die heel lastig te recyclen is in de plasticstroom”, zegt Klein Lankhorst. Het vervuilt de rest van de afvalstroom door de samenstelling van het materiaal. Daarnaast verspreidt het materiaal makkelijk. „Als je er bijvoorbeeld een keer op slaat, dan gaat het overal tussen zitten.” Piepschuim kan in de milieustraat apart worden ingeleverd en tot nieuw piepschuim worden verwerkt.

Haarspray

Verpakkingen waar chemische stoffen in hebben gezeten, zoals bussen voor haarspray, mogen niet bij het PMD-afval. De resten van chemische stoffen kunnen bijtend of plakkerig zijn en zijn daarom slecht voor de kwaliteit van de nieuwe grondstoffen. „Ze vervuilen deze zoveel dat afvalstromen niet meer gerecycled kunnen worden. Plakkerige chemische resten kunnen er ook voor zorgen dat afval aan elkaar plakt en moeilijk te scheiden is”, zegt Klein Lankhorst. Chemische verpakkingen mogen daarom naar het lokale inleverpunt van de gemeente.

Plakkerige chemische resten kunnen ervoor zorgen dat afval aan elkaar plakt en moeilijk te scheiden is