Nieuw boek over astronomie leert kinderen Bijbellezen en proefjes doen
Hoe ontstond het zonnestelsel? Bestaat er leven op andere planeten? Zijn er aliens? Zomaar wat vragen die in elk willekeurig boek over het heelal worden gesteld. Maar de antwoorden daarop zijn in ”Sterren en planeten voor kids” in de eerste plaats gebaseerd op de Bijbel, en vervolgens ook op de wetenschap.
Het resultaat is een aansprekend en rijk geïllustreerd boek op A4-formaat. Het wijst kinderen op Genesis 1, Psalm 8 en Psalm 19 en vele andere Bijbelgedeelten die gaan over de schepping door God. Tijdperken van miljarden jaren, een oerknal en een zich vanzelf ontwikkelend heelal waarin sterren geboren worden, komen ook aan de orde. Maar die worden met een beroep op de Bijbel en op de wetenschap in toegankelijke taal afgewezen. Overigens blijven de auteurs ook dan respectvol: ze maken andere meningen niet belachelijk.
„Veel wetenschappers geloven niet in het scheppingsverslag van Genesis. In plaats daarvan denken ze dat het heelal met een oerknal begon. Ze denken dat het begon als een heel kleine stip die we niet eens kunnen zien. Om de een of andere reden explodeerde die stip en groeide uit tot het heelal, sneller dan de lichtsnelheid. Maar niemand weet hoe dat kon gebeuren.”
De auteurs, de Australiër Jonathan Sarfati en de Amerikaanse Lita Sanders, weten wel wat kinderen interesseert. Proefjes bijvoorbeeld. Kinderen leren spelenderwijs een moeilijk begrip als parallax, of hoe een ellips kan worden getekend met twee punaises, een touwtje en een potlood, of ze leren hoe de schijngestalten van de maan ontstaan. Ook staan er activiteiten in het boek, zoals sterrenkijken door een verrekijker of telescoop. Zulke doedingen komen in bijna elk hoofdstuk voor.
Ook de planeten van het zonnestelsel komen aan bod. Voortdurend leggen de auteurs de link met de Bijbel. Zo wordt er bij Venus gewezen op Openbaring 22:16, waar Christus de „blinkende Morgenster” wordt genoemd. De naam van de planeet Jupiter komt in Handelingen 14 voor. Het Griekse woord voor hemel in het Nieuwe Testament is Ouranos; en laat dat nu net op de naam van de planeet Uranus lijken. De aarde is juist zo bijzonder omdat het de enige bekende planeet is waarop leven mogelijk is. De tekstaanhalingen zijn uit de Herziene Statenvertaling.
Feiten en cijfers
De laatste hoofdstukken van het boek gaan over dwergplaneten, asteroïden, kometen en exoplaneten en hun namen. Hierbij komen begrippen langs als transitiemethode, roodverschuiving, dopplereffect en radiële snelheidsmethode. Het is knap hoe de auteurs –en vertaler Gert-Jan van Heugten– erin zijn geslaagd om zulke technische termen op het niveau van een kind uit te leggen.
Het boek sluit af met feiten en cijfers over het zonnestelsel en een beperkte woordenlijst waarin de auteurs moeilijke begrippen uit het boek eenvoudig uitleggen. De kinderen zouden wellicht nog meer geholpen zijn wanneer die lijst wat uitgebreider was geweest.
Met name jongeren die wat uitdaging nodig hebben, zullen van het boek smullen. Er gaat letterlijk een wereld voor hen open. Docenten in de bovenbouw van het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs kunnen boeiende lesideeën opdoen uit het boek.
Boekgegevens
”Sterren en planeten voor kids”, Jonathan Sarfati en Lita Sanders; uitg. Grace Publishing House; 64 blz.; € 14,95