Zaakbegeleider helpt stoppende veehouder bij maken keuze
Boeren die piekbelaster zijn en erover nadenken om hun bedrijf te beëindigen, kunnen via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) de hulp van een zaakbegeleider inroepen. Dat kost ze niets. Hoe onafhankelijk is zo’n specialist eigenlijk?
De RVO omschrijft een zaakbegeleider op haar website als een vaste contactpersoon vanuit de overheid. Hij of zij heeft brede ervaring in de agrarische sector en kent de weg binnen de landelijke, provinciale en gemeentelijke overheid.
De zaakbegeleider praat aan de keukentafel met de ondernemer over de mogelijkheden die er voor zijn bedrijf zijn. Hij „luistert, denkt mee” en „geeft u alle informatie en ondersteuning die u nodig heeft. Zodat u de juiste keuze kunt maken voor uw toekomst”, aldus de RVO.
Stikstofminister Christianne van der Wal is lovend over deze aanpak. Ze zegt in een recent interview met vakblad Boerderij dat deze 120 specialisten „de kloof tussen de boer en Den Haag aan het dichten” zijn. „We hebben nu weer écht contact met boeren”, aldus de bewindsvrouw.
Haar ministerie benadrukt dat een boer zélf de beslissing voor zijn toekomst neemt. De zaakwaarnemer „begeleidt en faciliteert het keuzeproces”. Ook de provincie Noord-Brabant legt in een folder de nadruk op de onafhankelijkheid van de zaakbegeleider.
Wie de zaakbegeleiders zijn, wil het ministerie niet openbaar maken. „We delen nooit de namen van medewerkers”, zegt de woordvoerster van minister Van der Wal. Wel geeft ze aan dat sommige zaakbegeleiders in dienst zijn van de rijksoverheid, anderen van de provincies en weer anderen zijn ingehuurd vanuit agrarische adviesbureaus en rentmeesterkantoren.
Een handreiking van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) voor de gemeenten noemt de zaakbegeleider het vaste aanspreekpunt voor de ondernemer. „Zijn rol is luisteren, verbinden en informeren. De zaakbegeleider heeft niet de rol van adviseur.”
Maar in diezelfde handreiking staat ook dat het „zeer waardevol kan zijn als ook een contactpersoon van of namens de gemeente aansluit bij de gesprekken”. Zo’n contactpersoon „kan zelf als zaakbegeleider worden ingezet of kan de zaakbegeleider vergezellen bij de gesprekken (met de mogelijkheid om rollen en inbreng in het gesprek te delen)”. Want, zo benadrukt de VNG, „het is van belang om als één overheid te communiceren met de veehouder.”
De gemeente Ede heeft een beleidsadviseur die zich normaliter met de ruimtelijke ordening in het buitengebied bezighoudt, gedeeltelijk vrijgesteld om als zaakbegeleider op te treden. Het Rijk betaalt de uren die hij in die taak steekt, laat een woordvoerder van verantwoordelijk wethouder Jan Pieter van der Schans desgevraagd weten. „Van deze financiering hebben wij vervangende capaciteit ingehuurd voor zijn reguliere taken.”
Van mogelijke belangenverstrengeling is volgens de woordvoerder geen sprake. „We hebben een scheiding gemaakt in zijn werkzaamheden. Waar hij zaakbegeleider is, is hij niet actief op het vlak van ruimtelijke ordening. Wij zien er juist meerwaarde in dat iemand die het beleid van Ede goed kent, als zaakbegeleider optreedt. Hij kan heel effectief schakelen.”
