„Het is ongekend hoe de sneeuwbal met één LinkedIn-berichtje is gaan rollen”, zegt Thibaud van der Steen van No waste Army, een duurzame onderneming die strijdt tegen voedselverspilling. Meer dan 2,5 miljoen Nederlanders hebben via de LinkedIn-posts van No waste Army gelezen over de wortels van Cornelis Mosselman, een pionierende boer op Goeree-Overflakkee.

Hij werkt biologisch, met strokenteelt en hij wil de bodem niet uitputten, maar juist gezonder maken. De helft van zijn wortels is afgekeurd door de afnemers, omdat ze niet kaarsrecht zijn. Door het moeilijke groeiseizoen, eerst heel nat en toen heel droog, voldoen ze niet aan het perfecte plaatje.

Hierover is onder consumenten veel verontwaardiging ontstaan. „Nederlanders die in het buitenland wonen, reageren ook op onze LinkedIn-berichten. Ze vertellen dat in bijvoorbeeld Portugal, Spanje en Kreta wel alles te koop is wat er uit de grond komt, dus ook de kromme wortels”, zegt Thibaud van der Steen.

No waste Army heeft inmiddels 10.000 kilo van de biologische wortels van de akkerbouwer uit Ooltgensplaat gekocht. „We hebben hem gevraagd: hoeveel zou je er graag per kilo voor willen hebben? 65 cent, was het antwoord. Dat hebben we betaald.” Mensen met een abonnement op de voedselbox van het bedrijf kunnen de wortels binnenkort proeven, verwerkt in houdbare producten. „Ze kunnen bijvoorbeeld verwerkt worden in een soep, sap of groentepasta”.

Grapjassen

No waste Army is acht maanden geleden opgericht door „vier grapjassen die een probleem zagen en dat op een leuke manier willen oplossen”, vertelt Van der Steen. Er komt geregeld een groente- of fruitteler in het nieuws die met een deel van zijn oogst blijft zitten, omdat die er anders uitziet dan we in Nederland gewend zijn. „Kromme komkommers of appels met een wat ruwe schil”, schetst Van der Steen.

„In onze vorige box zaten pompoenen van twee verschillende telers; Chris en Ivar. Zij hadden kisten vol met prachtige pompoenen, maar die voldeden niet aan de perfecte vorm of het gewicht. Supermarkten hebben het liefst pompoenen die tussen de 800 en 1400 gram wegen. Pompoenen die iets lichter of zwaarder zijn, worden afgekeurd. Het heeft niks met de smaak te maken.”

Dat groente niet te erg mag variëren in gewicht en vorm, heeft volgens Van der Steen met de verwerking en de logistiek te maken. „De voedselketen neemt het liefst rechte wortels en rechte komkommers af omdat die het makkelijkst te verwerken zijn en er het meeste mee te verdienen valt. En supermarkten vinden het makkelijk om in elk krat een vast aantal pompoenen te stoppen.”

Telers kunnen hierdoor „afwijkende groenten” alleen voor een dumpprijs van een paar cent per kilo kwijt. No waste Army wil voor dit probleem een oplossing. Dat probeert het bedrijf allereerst „van onderaf” te bereiken. „We willen een leger van mensen tegen voedselverspilling om ons heen verzamelen. Zij krijgen elk kwartaal een box met groente en fruit met een afwijkende vorm, die we ook tot houdbare producten verwerken. Dat doen we het liefst met sociale werkplaatsen.”

Groei

Er hebben zich al 14.000 mensen aangesloten bij No waste Army. In de afgelopen weken kwamen er veel mensen bij. De groei is te verklaren door de LinkedIn-berichten over de wortels die viral gingen en alle media-aandacht die erop volgde.

„Cornelis Mosselman haalde deze week het RTL Nieuws, had vandaag drie verschillende media-partijen onaangekondigd op zijn erf en hij wordt heel veel gebeld. Hij moet natuurlijk eigenlijk bezig zijn met boeren.”

Dankzij alle media-aandacht hebben zich al verschillende bedrijven bij Mosselman gemeld die een deel van de wortels voor een eerlijke prijs willen kopen. De groenteteler komt graag in contact met meer mensen die minimaal 1000 kilo wortels willen afnemen.

Van der Steen vindt het opmerkelijk dat grote inkooporganisaties en supermarkten niet hebben gereageerd. Toch wil hij de schuld niet alleen bij hen leggen. Bij de consument moet ook wat veranderen. „Als imperfecte wortels in de winkel naast perfecte wortels liggen, is het de vraag of die 
meteen worden gekocht. We zijn in Nederland gewend geraakt aan kaarsrechte wortels. Maar ze groeien niet allemaal zo”, zegt Van der Steen.

Een verandering van de voedselketen wordt niet bereikt met alleen actie van onderaf, beseft hij. „Als er weer een kabinet komt, willen we eens in Den Haag langs gaan, om politici te vertellen over dit probleem. Dan nemen we Mosselman en andere telers mee. We willen dat de overheid deze cosmetische eisen ook als belachelijk gaat zien en een stap gaat zetten.”