Advies: fossiele subsidie niet koste wat kost afbouwen
Belastingregelingen die (indirect) het gebruik van fossiele brandstoffen aanmoedigen, hoeven niet per se allemaal binnen een aantal jaar te verdwijnen. Dat schrijven topambtenaren in een advies over het belastingstelsel. De afbouw van deze fossiele subsidies moet „zorgvuldig worden gewogen en moet geen doel op zich zijn”. Soms werken andere ingrepen beter dan het afschaffen van fossiele belastingvoordelen.
Over fossiele subsidies loopt al langer een politieke discussie. Klimaatgroep Extinction Rebellion eist met veelbesproken acties regelmatig het verdwijnen van de fossiele subsidies. De Tweede Kamer vroeg recent om in kaart te brengen welke subsidies wanneer kunnen worden afgebouwd. Daartoe doen de ambtenaren in het rapport ‘Belastingen in maatschappelijk perspectief’ ook een voorstel. Sommige regelingen worden al afgebouwd. Nederland kan een aantal regelingen zelf gaan afbouwen, in de meeste gevallen vanaf 2026. In 2030 moeten ze dan verdwijnen. Maar veel belastingvoordelen, zoals de vrijstelling op het gebruik van diesel in de binnenvaart, moet Nederland in overleg met andere landen gaan afbouwen.
Enkele fossiele subsidies hoeven voorlopig niet geschrapt te worden, stellen de ambtenaren. Simpelweg omdat dit het klimaatdoel niet dichterbij brengt. Kerosinevrijstellingen voor het internationale luchtverkeer moet uiteindelijk verdwijnen, maar zo’n operatie is „door de vele luchtvaartverdragen op korte termijn weinig kansrijk”. Een hogere nationale vliegbelasting is een betere manier om CO2-uitstoot door de luchtvaartsector te verminderen.
De ambtenaren waarschuwen dat sommige ingrepen ertoe leiden dat bedrijven alleen maar uit Nederland vertrekken om vervolgens elders net zo veel CO2 uit te stoten. Ook kunnen sommige fossiele subsidies door internationale afspraken niet zomaar naar de prullenmand worden verwezen.
Waar voor het verminderen van CO2-uitstoot dus goed naar mogelijke alternatieven moet worden gekeken, zijn er ook andere redenen denkbaar om sommige fossiele subsidies af te schaffen. Bijvoorbeeld het eenvoudiger maken van het belastingstelsel, het eerlijker verdelen van lasten of het ophalen van een hogere belastingopbrengst.