De bergings- en identificatiedienst van de Koninklijke Luchtmacht weet niet welk ontstekingsmechanisme de 1900-ponders hebben. Dat weten de experts pas wanneer de bommen opgegraven zijn.

De explosieven dragen een gekleurde ring. Aan de hand daarvan kunnen de experts bepalen om welk type bom het gaat. „De bergings- en identificatiedienst neemt de nodige literatuur mee. Zodra de bommen bloot komen te liggen, worden alle werkzaamheden stilgelegd. Dan zal de dienst bij elkaar komen om te bepalen hoe de bommen onschadelijk moeten worden gemaakt”, aldus Kummel.

Bewoners tot 375 meter in de omtrek worden tijdens de berging geëvacueerd. Het gaat om een klein aantal mensen. „We weten nog niet hoe lang ze hun huis moeten verlaten. Via voorlichtingsbijeenkomsten worden ze op de hoogte gehouden”, stelt hij.

De bergings- en identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht wil tot een persconferentie op 22 februari niets kwijt, omdat ze zich volgens een woordvoerder volop moet concentreren op de bijzondere berging van de Britse bommenwerper. Vanaf 4 april begint de berging, die mogelijk vier weken gaat duren.

In eerste instantie zal het bedrijf Leemans Speciaalwerken uit Vriezenveen de bommen met speciale apparatuur proberen te detecteren. De Explosieven Opruimingsdienst (EOD) ruimt de vier 1900-ponders. Hoe lang deze klus gaat duren is nog niet duidelijk. Hij kan volgens Kummel best dagen in beslag nemen, omdat het om zware bommen gaat die op Nederlands grondgebied nog nooit zijn ontmanteld.

„Vervolgens gaan de bommen op speciaal transport, waarna ze op een nog onbekende plek tot ontploffing worden gebracht. We hebben vier locaties op het oog”, zo stelt Kummel.

De Britse bommenwerper stortte in de nacht van donderdag 27 op vrijdag 28 augustus 1942 neer in een weiland in het buurtschap Bentelo. De Short Sterling MK.1 maakte deel uit van een armada van 306 bommenwerpers op weg naar de Duitse stad Kassel. De Sterling werd door een Duitse nachtjager neergeschoten.

Alle zeven bemanningsleden van het Britse toestel kwamen om het leven. Alleen de schutter werd geïdentificeerd. Flight sergeant G. A. Smith werd begraven op de algemene begraafplaats in Delden. Twee vliegers liggen anoniem op de begraafplaats. De resten van de overige vier bemanningsleden zitten nog in het wrak, is de verwachting.

Omdat uit de vluchtgegevens valt op te maken dat het toestel op weg was naar zijn doel, is het bijna zeker dat de vier bommen mee naar beneden zijn gestort. Meer dan vijftig jaar na dato worden deze explosieven instabiel en groeit de kans op spontaan ontploffen. Verder is bijzonder dat nog onduidelijk is welk ontstekingsmechanisme is gebruikt.

Ongeveer twee jaar geleden werd duidelijk dat het wrak nog in het weiland lag. Het college van de gemeente Hof van Twente heeft vorig jaar besloten om te gaan bergen wegens het (milieu)gevaar en uit piëteit jegens de nabestaanden.