In Natuurvriendenhuis De Bosbeek te Bennenkom vindt dit weekend de Bijbelstudieconferentie 23+ van de Hersteld Hervormde Jongerenorganisatie (HHJO) plaats. Thema van de bijeenkomst, met ongeveer honderd jongeren, is ”Het gebedsleven van Daniël”.

Ds. De Boer, predikant van de christelijke gereformeerde kerk in Renswoude en docent aan het Hersteld Hervormd Seminarium in Amsterdam, sprak aan de hand van Daniël 6:1-29 over ”Daniëls gebedsleven in gevaar”. Op het eerste gezicht lijkt daar niet zo veel over te zeggen, zo gaf hij aan. „We weten dat hij drie keer op een dag bad, maar wat was de inhoud van zijn gebeden?”

Spanningen

Indirect valt er zeker iets over Daniëls gebedsleven te zeggen, aldus ds. De Boer. Daniëls jeugd speelde zich af in een cruciale fase in het oude Nabije Oosten. „Hij werd geboren in een internationaal verwarrende tijd, een tijd waarin het steeds meer gaat spannen: welke grootmacht krijgt het voor het zeggen?”

De spanningen tussen het oude Egypte en de nieuwe macht Babel hadden hun weerslag op het kleine land Israël. Daniël volgde de ontwikkelingen van dichtbij, stelde ds. De Boer. „Hij moet die spanningen hebben gevoeld.”

Daniël moet ook de profeet Jeremia hebben gehoord. „Hij heeft gezien hoe Jeremia werd veracht door de bovenlaag in Jeruzalem.”

Het geestelijk klimaat waarin Daniël opgroeide, was er een van „verachting voor de stemmen van de profeten. De priesters offerden „voor hun eigen broodverschaffing en hielden er andere godsdiensten op na. Daniël groeide op in religieus dubbelhartige tijd.”

Identificatiefiguur

Hoe kan iemand in die geestelijke setting leren bidden? Had Daniël geestelijke identificatiefiguren? „Ik vraag het me af. Ik ben bang dat die er weinig zijn geweest.”

Daniël heeft vooral verkeerde beelden gezien, denkt ds. De Boer. Hij groeide op in een milieu „waarin –naar de mens gesproken– de vreze des Heeren niet kon overleven”. Toch waren er ook in die tijd en in dat milieu jongeren en ouderen die de Heere vreesden, zo gaf de predikant aan.

Soevereiniteit

Hoofdthema van het boek Daniël is Gods soevereiniteit, zo gaf ds. De Boer aan. Die is nooit willekeurig. „Gods vrijmacht is altijd gebonden aan Gods beloften. God belooft dat Zijn Koninkrijk gaat komen. De weg waarin dat Koninkrijk komt, daarin is God vrij.”

Gods soevereiniteit was tot aan het boek Daniël altijd gecentreerd in de stad Jeruzalem. „Daniël liet zien dat Gods soevereiniteit onbegrensd is. Hij is de Koning van de ganse aarde.”

De grondhouding van Daniëls gebed is dan ook „het belijden dat God in Zijn soevereiniteit regeert over alle gebeurtenissen in deze wereld”.

Overgave

Daniëls gebedsleven getuigt ook van overgave. „En dat is iets anders dan onverschilligheid.”

Overgave betekent dat je je leven in Gods hand legt, aldus ds. De Boer. „Wie bidt en zijn leven toevertrouwt aan de Heere, is bereid om alles los te laten.”

Daniël heeft een houding van „onderwerping”. Tegelijk is er het besef om de Heere te dienen op de plaats waar Hij hem heeft gesteld. „Een houding van overgave is de bedding waarin roepingsbesef floreert.”

Dit besef geeft volgens de predikant uit Renswoude kracht om te dienen, maar laat ook grenzen zien. „Wanneer Daniël wordt verhinderd om God, zijn Koning, te dienen, dan is het voor hem geen vraag Wie boven alles staat.”

Bij het gebed hoort ook een houding van zwakte, aldus ds. De Boer. „Wat kan een man gebogen op zijn knieën uitrichten tegen een overmacht van hooggeplaatsten?” Maar in Gods Koninkrijk gelden andere wetten. Daar is de zwakste de machtigste. „Wie bidt tot God, schuilt bij Hem.”