De Verenigde Iraakse Alliantie sleepte bij de verkiezingen van 30 januari bijna de helft van de stemmen in de wacht. Daarmee heeft ze recht op 131 of 132 van de 275 zetels in het tijdelijke parlement.

Jaafari werd in 1947 geboren in Karbala en is de leider van de Islamitische Dawa–partij, een van de belangrijkste partijen binnen het bondgenootschap. Hij verbleef jarenlang als banneling in het buitenland, nadat de verdreven dictator Saddam Hussein de Dawa–partij in 1980 in de ban had gedaan.

Ook de andere grote partij van de sjiieten, de Opperste Raad voor de Islamitische Revolutie in Irak (SCIRI) wil dat Jaafari premier Iyad Allawi opvolgt, liet een belangrijk partijlid dinsdag weten. De SCIRI heeft haar eigen kandidaat voor het premierschap, minister Adel Abdul Mahdi van Financiën, teruggetrokken om de eenheid onder de sjiieten te bewaren. Een topfunctionaris binnen de Dawa–partij liet weten dat de voordracht van de Jaafari „binnen twee of drie dagen” officieel bekend wordt gemaakt.

Ondanks de grote verkiezingswinst voor het sjiitische blok, blijft de coalitie afhankelijk van andere partijen. Alle regeringsbesluiten vereisen namelijk een tweederde meerderheid in het tijdelijke parlement. Zo’n meerderheid is haalbaar als de sjiieten samenwerken met de Koerden, die een kwart van de stemmen kregen. De Koerden hebben het presidentschap opgeëist in ruil voor het premierschap voor de sjiieten.

De nieuwe Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, wil dat haar departement meer te zeggen krijgt over het Amerikaanse Irak–beleid. De afgelopen week heeft ze volgens The Washington Post een team adviseurs op een geheime missie gestuurd om de situatie in Irak te beoordelen na de verkiezingen.

Leider van het team was Richard Jones, voormalig ambassadeur in verscheidene Arabische en moslimlanden en oud–plaatsvervanger van de intussen verdwenen bewindvoerder in Irak, Paul Bremer. Rice wil Jones benoemen tot coördinator van haar Irak–beleid.

Het Amerikaanse beleid inzake Irak is al geruime tijd een twistpunt tussen het Pentagon van minister Rumsfeld en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Amerikaanse media berichtten meermalen dat vooral ’havik’ Rumsfeld zijn stempel wil drukken en daarin ook geregeld met toestemming van president Bush slaagt.

Ondanks de aanzwellende kritiek op de Amerikaanse uitgaven in Irak vroeg president Bush het Congresom 82 miljard dollar extra voor onder meer militaire bestedingen in Irak en Afghanistan. Daarnaast is een deel van het geld bedoeld voor de door de zeebeving getroffen landen, berichtte The New York Times dinsdag.

Vorige maand bleek uit een onderzoek dat het tijdelijke bestuur over Irak, de Coalition Provisional Authority (CPA), miljarden dollars heeft verkwist. De CPA regeerde Irak na de val van Saddam Hussein tot medio vorig jaar.

Een voormalige CPA–medewerker sprak tegen een Senaatscommissie van een „chaotisch wild westen”. De dienst had volgens hem te veel onervaren mensen, was besluiteloos, had last van gebrek aan communicatie en veiligheid, moest alles contant betalen en beschikte over veel te veel geld.