Ik zei dat ik een kamer geboekt had. Het meisje aan de balie keek me aan alsof ze het in Keulen hoorde onweren. Of in Sydney, want achteraf maakte ze een behoorlijk Australische indruk.

Ik herhaalde nog maar eens dat ik een kamer geboekt had, alleen nu tweemaal zo hard. Dat heb ik in Spanje geleerd: als iemand je niet begrijpt moet je hetzelfde gewoon twee keer zo hard zeggen. Het hielp niet. Er mankeerde niets aan haar gehoor, wat eigenlijk ook best sneu zou zijn want ze was hooguit 25. Het was iets anders. „I don’t speak Dutch”, zei ze zelfverzekerd. Geen woord? „Nee.”

Het leek alsof ze er bijna trots op was. Is dat niet een beetje raar als je op de receptie van een hotel in Nederland werkt, probeerde ik nog. Welnee. „Holland is a small country.” Conclusie: de inheemse taal spreken, dat is nergens voor nodig. Jullie spreken toch allemaal Engels, dus wat zeur je nou eigenlijk?

Eenzelfde houding tegenover de taal van de inboorlingen tref je ook aan in Catalonië, en dan vooral in Barcelona. Catalaans is nergens voor nodig. Alle Catalaanstaligen spreken immers ook Spaans, dus waarom zou je moeite doen dat rare taaltje te leren? Zo redeneren veel van de 360.000 buitenlandse inwoners van de stad, en ook heel wat Spanjaarden uit de rest van het land die hier zijn komen wonen.

Daar komt bij dat een groot deel van de geboren Barcelonezen opgegroeid is in gezinnen die alleen Spaans spreken. In veel gevallen gaat het om families die hun wortels in het zuiden en westen van Spanje hebben. Hun voorouders kwamen in de loop van de vorige eeuw werken in de fabrieken van Barcelona. Dat was deels tijdens de Franco-dictatuur, toen het Catalaans verboden was.

Na het herstel van de democratie en het Catalaanse zelfbestuur leerden hun kinderen weliswaar Catalaans op school, maar de achterstand op het Spaans is nooit weggewerkt. En de laatste decennia wordt de kloof weer groter, wijzen de onderzoeken uit. In de straten van Barcelona hoor je alle talen van de wereld, maar de dominantie van het Spaans is overduidelijk.

Toch zijn veel Spanjaarden in de rest van het land ervan overtuigd dat hun taal in Catalonië onderdrukt wordt. Dat is de grootst mogelijke onzin. Jarenlang heb ik hier gewoond zonder een woord Catalaans te spreken, en nooit heb ik mij daarom gediscrimineerd gevoeld. Sprak ik Spaans, dan kreeg ik altijd antwoord in het Spaans, ook van Catalaanstaligen. Maar sinds ik Catalaans aan het leren ben, merk ik hoeveel Spaanstaligen die hier wonen niet de minste moeite nemen om een woord Catalaans te spreken. Ze blijven een beetje koloniaal. Net als het Australische meisje op het Damrak.