Het gaat zelfs erg snel: aan een lening met tien jaar vast hangt nu een tarief van gemiddeld rond 4 procent; begin november was dat een half procentpunt meer. Geringere maandlasten dus, een duurder huis en daarmee een breder aanbod komen op die manier binnen bereik.

De ontwikkeling van de hypotheekrente weerspiegelt de inschatting van de financiële markten. Zij nemen een voorschot op wat dit jaar mogelijk, uiteraard met veel onzekerheid omgeven, in petto heeft. De inflatie beweegt al maandenlang in de gewenste richting. Let wel: dat betekent niet dat er sprake is van lagere prijzen in de winkels. Die blijven hoog, alleen het tempo van de stijging ervan zwakt af.

De ongekend snelle reeks van renteverhogingen door de Europese Centrale Bank (ECB) sinds halverwege 2022 was bedoeld om de geldontwaarding terug te brengen naar de doelstelling van 2 procent. In de prognoses van de economen in Frankfurt zal dat niveau pas eind 2025 zijn bereikt; en dan mogen er onderweg geen onvoorziene tegenvallers optreden, bijvoorbeeld in de sfeer van de energie. De ECB zelf zinspeelt dan ook nog niet op het laten vieren van de monetaire teugels. De markten hebben echter weken achter de rug waarin zij niet leken te stuiten in hun optimisme. Zij houden rekening met enkele stapjes naar beneden in 2024.

Ook de stagnerende economische groei in de eurozone wakkert die positieve stemming aan. De bedrijvigheid kan best een steuntje in de rug, in de vorm van een lagere rente, gebruiken. In Nederland verkeren we zelfs in een recessie, al merken we daar weinig van en doen de cijfers van faillissementen en werkloosheid en de krapte op de arbeidsmarkt eerder denken aan een fase van hoogconjunctuur.

Kortom, gunstige renteperspectieven voor de aspirant-huizenkoper. De forse loonstijgingen die her en der zijn afgesproken, dragen eveneens bij tot meer financiële ruimte. Verder heeft de overheid voor jongeren (tot 35 jaar) de regels voor de overdrachtsbelasting aangepast. Als starters een pand kopen tot een bedrag van 510.000 euro, zijn zij vrijgesteld van deze heffing. Eerder lag die grens bij 440.000.

Het zijn enkele lichtpuntjes. Maar we moeten eerlijk vaststellen dat ze het tij niet zullen keren. Ze zullen er waarschijnlijk toe leiden dat meer mensen in de rij staan voor dezelfde woning en dat dus de prijs daarvan wordt opgedreven. Dan ben je als woningzoekende terug bij af en spint enkel de verkoper garen bij de gang van zaken.

De realiteit is dat we in Nederland een tekort hebben van zo’n 400.000 huizen en dat probleem laat zich niet snel oplossen. Wat in ieder geval helpt en waar dus alle aandacht op gericht dient te zijn, is bouwen, heel veel bouwen. De productie moet fors omhoog. We wachten af wat een nieuw kabinet op dit punt straks heeft aan te kondigen. Hoe dan ook, de woningnood zal helaas nog lange tijd bij ons blijven.

De auteur is oud-redacteur economie van het RD.