De huldiging kwam er mede op verzoek van de Tweede Kamer, die zich sterk heeft gemaakt voor de hulp aan en opvang van Afghanen die samenwerkten met de Nederlanders. Toen de Taliban de macht in het land weer in handen kregen, medio 2021, vluchtten ze vaak halsoverkop met hun familie naar de landen waar ze voor gewerkt hebben, zoals Nederland. Ollongren prees de Afghanen omdat zij na decennia van geweld en strijd in hun land, opstonden voor een betere toekomst voor hun landgenoten, ondanks alle levensgevaarlijke risico’s die ze liepen.

Op de ceremonie was naast parlementariërs ook oud-vakbondsvoorzitter Anne-Marie Snels aanwezig. Zij trok zich jaren geleden het lot aan van de Afghanen die hun nek uitstaken om de Nederlanders te helpen. Wat haar betreft was er al veel eerder erkenning gekomen en veiligheid geboden aan de betrokkenen, maar ze kreeg er geen gehoor voor bij de voorganger van Ollongren, Ank Bijleveld, zegt ze.

Vier van de mannen die zijn uitgenodigd voor de bijeenkomst, zijn erg blij dat ze in Nederland zijn. Dat ze zich hier met hun gezinnen veilig voelen, staat ver bovenaan. Ze wijzen ook op de steun die ze krijgen van mensen in Nederland. Hun kinderen gaan naar school en leren de taal sneller dan zij, zeggen ze lachend half in het Nederlands, half in het Engels. Ze hopen snel aan het werk te gaan, als bijvoorbeeld beveiliger of loodgieter. Terug naar Afghanistan zien ze niet gebeuren; geen van vieren heeft een sprankje hoop dat de situatie daar beter gaat worden.

In Nederland zijn volgens Defensie zo’n vierhonderd Afghanen die voor Defensie hebben gewerkt. Zij krijgen de komende tijd ook de munt uitgereikt, maar hoe dat precies gebeurt is nog niet duidelijk, meldt een woordvoerder. Daarnaast zijn er nog enkele tientallen Afghanen die nog steeds hun land niet hebben kunnen ontvluchten, aldus Defensie.

Nederland was tot 2021 bijna twintig jaar actief in zes provincies in Afghanistan.