Gehandicaptenplaatsen aan vervanging toe
Minimaal 10.000 plaatsen voor met name zwaar verstandelijk gehandicapten zijn dringend aan vernieuwing toe. De gebouwen zijn verouderd doordat ze technologisch volstrekt onvoldoende zijn aangepast. Bovendien is de grootte van de groep, gemiddeld twaalf man, veel te groot. Dat moet gemiddeld vijf zijn.
Desondanks verdient demissionair staatssecretaris Vliegenthart van Volksgezondheid en Welzijn alle lof voor de kwalitatieve verbetering waaraan zij als bewindsvrouw en als kamerlid heeft bijgedragen. „En de wachtlijsten zijn met name door uw inzet fors afgenomen.”
Het congres over de toekomst van de gehandicaptenzorg had donderdagmiddag aan het einde iets weg van alvast een afscheidsreceptie van de demissionaire staatssecretaris die verantwoordelijk is voor het beleid in de gehandicaptensector, Vliegenthart.
De grote baas van de gehandicaptenzorg, P. Bottelier van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, stak donderdag volop de loftrompet over de demissionaire bewindsvrouw. Deze complimenteerde op haar beurt deze deelsector als „meest succesvol” in de bestrijding van de wachtlijsten in de gehele zorg. Veel applaus viel Vliegenthart ten deel, ook al maakte Bottelier gewag van „forse ruzies die we hebben gehad over de dagbesteding.”
De staatssecretaris somde de zegeningen op van de gehandicaptenzorg: 700 miljoen euro aan wachtlijstmiddelen ten opzichte van de beloofde 190 miljoen euro -„ongekend”-, de sector leverde 50 miljoen euro meer zorg dan de bedoeling was, 22.000 mensen extra kregen zorg, 120 miljoen euro extra werd besteed aan een betere kwaliteit van leven voor mensen met een handicap, zoals voor dagbesteding, evenals 50 miljoen euro extra voor gedragsgestoorde licht verstandelijk gehandicapte jongeren.
En passant deelde de bewindsvrouw mee te hopen dat de vernieuwing van het zorgstelsel, de modernisering van de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ), al per 1 januari 2003 kan worden ingevoerd. Zij maakte er ook donderdag geen geheim van haar karwei in de volgende kabinetsperiode te willen afmaken.
Bottelier constateerde nog een enkel knelpunt in de gehandicaptenzorg. Zo hebben met name mensen met zware meervoudige handicaps of met een lichamelijke handicap moeite een geschikte woning te vinden. Een aangepaste woning moet veel huur opbrengen, waardoor gehandicapten met lage inkomens toch geen huursubsidie krijgen. Ook is het lastig hun woning aangepast te krijgen. „Daar zullen we als samenleving op moeten inspelen”, reageerde Vliegenthart. „De mensen worden ouder, waardoor er vaker woningaanpassingen zullen moeten plaatshebben.”
Een groot knelpunt voor de gehandicaptensector is, net als voor de gehele zorg, het gebrek aan personeel. De personeelsbehoefte groeit jaarlijks met 5,7 procent. Het ziekteverzuim steeg van 7,6 procent in 1998 tot 8,7 in 2000 en het personeelsverloop bedraagt jaarlijks maar liefst 14 tot 18 procent. Door deze factoren hebben de instellingen jaarlijks 18.000 nieuwe krachten nodig, van wie er 12.000 van buiten de sector komen.
Bottelier sloeg verder op het bekende aambeeld van de vraaggestuurde zorg. De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland nam donderdag een motie aan om binnen drie jaar reële kostprijzen te hebben die zijn gebaseerd op de behoeften van de cliënt en de zwaarte van de zorgvraag.