De daling komt vooral doordat meer vrouwen en mannen ervoor kiezen om helemaal geen kinderen te krijgen. Bij de stellen die wel een gezin stichten, ligt het aantal kinderen stabiel op 2,1 kinderen per vrouw.

Het CBS ziet dat de daling het sterkst is bij jonge vrouwen zonder diploma’s. Voor die groep is het moeilijker om aan een vaste baan te komen. Aankomende ouders willen volgens de sociologen van het CBS graag stabiliteit en financiële zekerheid voor ze open staan voor de komst van kinderen.

Het is om demografische redenen wenselijk dat een vrouw gemiddeld 2,1 kinderen krijgt. Anders krimpt de bevolking. Om de samenleving draaiend te houden, inclusief de zorgsector, zijn er in de toekomst kinderen nodig. Nu werkt bijvoorbeeld 1 op de 6 mensen in de zorg. Over een kleine twintig jaar is dat 1 op de 4. En nu is het al moeilijk om het aantal vacatures in veel andere sectoren te vervullen.

Wat is de remedie? Anno 2023 zijn velen geneigd om direct naar de overheid te kijken. En die heeft ook zeker een taak. De achterliggende decennia heeft er namelijk een enorme verschuiving plaatsgevonden. Was het in de eerste helft van de vorige eeuw normaal dat de vader als kostwinner een huis kon kopen of huren en daarbij voor zijn gezin kon zorgen, nu kunnen veel tweeverdieners niet eens samen een huis kopen of huren.

Als de bevolkingsdaling de overheid aan het hart gaat, kan zij wel haar steentje bijdragen. Namelijk door de kinderbijslag en de kindertoeslag fors te verhogen. In andere Europese landen, zoals Duitsland en Hongarije, is dat ook het geval. Dat kan een stuk financiële onzekerheid over de kosten voor kinderen weg nemen.

Daarnaast kan de overheid de waarde en betekenis van het gezinsleven benadrukken. Nu komt in emancipatienota’s van de overheid het woord gezin amper voor. De overheid zou er goed aan doen om in de komende kabinetsperiode weer een minister voor Gezinszaken aan te stellen.

Maar er ligt ook een taak voor stellen. Het moederschap is niet voor iedereen weggelegd. Anderzijds, wordt het moederschap niet te vaak gezien als een hindernis in het leven van vrouwen en mannen? Zien velen het moederschap niet als een tweede of derde roeping, na carrière en nog meer welvaart? Kinderen hinderen. Deze generatie heeft veel „me-time” nodig, schreef iemand na publicatie van de cijfers.

Voor christelijke ouderparen geldt nog een andere overweging. En het ware te wensen dat ook niet-christenen die zouden delen. Namelijk dat man en vrouw nadat ze een huwelijk zijn aangegaan, open dienen te staan voor de komst van kinderen. In Psalm 127 staat: „Zie, de kinderen zijn een erfdeel des Heeren; des buiks vrucht is een beloning.”