Saudiërs maken zich op voor verkiezingen
In de Saudische hoofdstad Riyad heerst een klein beetje verkiezingskoorts. Voor het eerst in vele tientallen jaren mogen de Saudiërs hun stem laten horen. Donderdag zijn er in Riyad en directe omgeving gemeenteraadsverkiezingen.
Kandidaten voeren campagne in de stad, hebben websites opgezet en adverteren in de kranten. Ondanks al het enthousiasme hebben maar 148.000 van de ongeveer 400.000 stemgerechtigde mannen zich geregistreerd voor de verkiezingen. Alleen mannen mogen stemmen en gekozen worden.
Maar de minister van Islamitische Zaken, Ibrahim al-Sheikh, denkt dat vrouwen bij de volgende verkiezingen wel mogen meedoen. Volgens de bewindsman heeft het koninkrijk alleen een overgangsperiode nodig om de democratische hervormingen door te kunnen voeren.
Voor de verkiezingen in Riyad en 37 andere gemeenteraden hebben zich ruim 1800 kandidaten gemeld. Alleen al naar de zeven beschikbare zetels in de hoofdstad dingen bijna 650 mannen. Tijdens de stembusgang kunnen de Saudiërs maar de helft van de leden kiezen, de overigen worden benoemd.
In maart en april gaat de rest van het conservatieve land naar de stembus. Mocht het een succes worden, dan volgen op een later tijdstip vermoedelijk regionale verkiezingen. Een stembusgang voor een nationaal parlement lijkt echter nog ver weg.
De liberalisering volgt na de aanslagen van 11 september 2001 in New York en Washington. Van de negentien kapers kwamen er vijftien uit Saudi-Arabië. De VS zetten de Saudiërs daarna onder zware druk om hervormingen door te voeren in de strijd tegen het moslimextremisme.
In eerste instantie leek Riyad hier niets voor te voelen. Pas toen aanhangers van al-Qaida aanslagen begonnen te plegen in het land zelf veranderde deze houding. De veiligheidstroepen pakten gewelddadige moslims op en er wordt nauw samengewerkt met de Amerikanen.
Sindsdien liberaliseert het land met horten en stoten. Aan de ene kant komen er verkiezingen, krijgen de media meer vrijheid en de onderdrukte sjiieten meer ruimte. Aan de andere kant mogen vrouwen niet kiezen, is de persvrijheid zeer beperkt en houdt de familie Saud alle macht.
De koninklijke familie zoekt naar wegen om politieke hervormingen door te voeren zonder alle macht op te geven. Bovendien is het Huis van Saud verdeeld over het tempo. Sommige prinsen vrezen een Sovjet-Unie-scenario als de veranderingen te snel worden doorgevoerd.
Daarom zijn de autoriteiten eerst zogeheten nationale dialogen met de bevolking begonnen over gevoelige onderwerpen zoals vrouwenrechten, democratisering en mensenrechten. De meeste Saudiërs zijn niet uit op het einde van de Saud-dynastie. Wel willen ze minder corruptie en meer vrijheden.