Lastige formatiepuzzel begint: Bergkamp ontvangt fractievoorzitters
Na de onverwachte uitkomst van de verkiezingen, moeten politieke partijen in Den Haag kijken of er een meerderheidscoalitie te vormen is. Scheidend Kamervoorzitter Vera Bergkamp ontvangt vanaf 10.30 uur de beoogde fractievoorzitters van partijen om te praten over de verkiezingsuitslag en hoe nu verder met de kabinetsformatie. Het doel is een verkenner aan te stellen die zal onderzoeken welke coalitiemogelijkheden er zijn. Alle ogen zullen gericht zijn op de PVV van Geert Wilders.
Die partij is de grote winnaar van de verkiezingen. Op basis van de voorlopige uitslag krijgt Wilders straks 37 zetels in de Tweede Kamer, een ruime verdubbeling. De PVV is met enige afstand de grootste partij, dus andere partijleiders wijzen nadrukkelijk naar Wilders om het voortouw te nemen in de formatie. Het zal een lastige puzzel worden om een meerderheid voor elkaar te krijgen: veel partijen zien weinig in samenwerking met de PVV, of sluiten regeringsdeelname met Wilders zelfs helemaal uit.
De sleutel zal naast de VVD, die de deur deze campagne openhield voor Wilders, vooral bij NSC van Pieter Omtzigt liggen. Die partij haalde in één klap zo’n 20 zetels. Omtzigt zei eerst dat hij niet kon regeren met de PVV vanwege diens programma. Maar na de verkiezingsuitslag zei de NSC-voorman over zijn eigen schaduw heen te willen stappen. „Er rust een zware verantwoordelijkheid op alle politici”, aldus de politicus. De PVV zelf benadrukt dat andere partijen het signaal van de kiezer niet kunnen negeren en dus niet om haar als mogelijke regeringspartner heen kunnen.
Als de verkenner klaar is met zijn of haar werk en de definitieve verkiezingsuitslag bekend is, wordt daarvan verslag gedaan aan de Tweede Kamer. Daarna volgt een Kamerdebat. Dat debat vindt zo snel als mogelijk plaats na de installatie van de nieuwe Tweede Kamer op 6 december.