Vooruitblik: waarover spreekt synode PKN?
De generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) vergadert vrijdag en zaterdag in Lunteren. Wat staat er zoal op de agenda? Enkele agendapunten uitgelicht.
De 62 synodeleden komen samen op de vaste vergaderlocatie van de synode, in congrescentrum De Werelt in Lunteren. Wel is er deze keer gekozen voor een nieuwe vergaderopstelling. Deze moet de interactie tussen synodeleden onderling en met het moderamen bevorderen.
De vergaderdagen beginnen vrijdagochtend met een liturgische viering met heilig avondmaal. Aansluitend passeren tal van thema’s revue. Zo gaat de synode verder met de bezinning op het ambt. Dit gebeurt vrijdag aan de hand van een notitie van de werkgroepen opleidingen en beroepbaarheid. Deze kregen in april de opdracht van de synode om de profielen van de predikant (universitair geschoold) en de pastor (hbo geschoold) –beiden dienaar des Woords– nader uit te werken.
Routes
Bij beide profielen hoort een zelfde werk- en denkniveau, aldus de notitie, dat via verscheidene routes kan worden bereikt. „Deze differentiatie in opleidingen draagt mede bij aan de verschillende karakters van de beroepsprofielen pastor en predikant.” De academische route „is en blijft essentieel voor het wetenschappelijk niveau van kennis en expertise binnen de kerk”. De notitie noemt daarnaast de hbo-opleiding (op masterniveau) van belang „voor het inbrengen van praktijkgerichte kennis in de kerk”.
Ook zou er een nieuw (leer)vicariaat kunnen komen. „De (leer)vicaris is iemand die tijdens zijn/haar masteropleiding (hbo of wo) al aan het werk gaat in de kerk. Deze persoon kan een gemeente/kerkplek dienen onder begeleiding van een pastor of predikant en werkt tijdens zijn/haar studie.” Met deze optie willen de opstellers van de notitie tegemoetkomen aan „de nood die kerken ervaren door het grote tekort aan voorgangers”.
De synode neemt nu nog geen besluiten over de profielen van predikant en pastor, maar voert het gesprek over „de richting die de werkgroepen voorleggen”. Tijdens de volgende synodevergadering, in april 2024, moet een definitief voorstel op tafel liggen.
Antisemitisme
De Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB), Eddo Verdoner, is vrijdagmiddag te gast op de synode. Hij zal een inleiding houden, waarin hij onder meer ingaat op de uitkomsten van een –nog niet gepubliceerd– onderzoek naar bestrijding van antisemitisme in de Protestantse Kerk. Na afloop van zijn lezing zal de synode hierover met hem in gesprek gaan.
Vrijdagavond staat de agenda grotendeels in het teken van de notitie ”Als pelgrims onderweg met Joden en Palestijnse christenen”. Het betreft een update van de zogeheten IP-nota uit 2008. De concept-tekst van het nieuwe document staat ter meningsvorming op de agenda. Aan de hand van reacties vanuit de synode kunnen de opstellers van de notitie deze aanpassen, waarna de synode zich er naar verwachting in april 2024 definitief over uitspreekt.
Seksualiteit
Zaterdag komt onder meer een rapportage van de werkgroep seksualiteit, genderidentiteit, huwelijk en relaties aan de orde. Dit punt stond al in april op de agenda, maar kon toen wegens tijdgebrek niet worden besproken. Zaterdagmiddag wordt er anderhalf uur voor de bespreking uitgetrokken.
Het onderwerp belandde op de synodetafel als gevolg van een agendavoorstel dat ouderling C.M. Molenaar (Veenendaal) in mei 2022 indiende en dat de steun kreeg van ruim tien synodeleden. Na een uitvoerige bespreking in november 2022 riep de synode een werkgroep in het leven die „de spits” van het beoogde gesprek nader moest omschrijven.
Zaterdag spreekt de synode onder meer over „de randvoorwaarden voor een veilig gesprek” en de vraag „over welk thema en in welke vorm” een synodaal gesprek het beste gevoerd kan worden. Daarna zal de synode naar verwachting een nieuwe werkgroep in het leven roepen die het daadwerkelijke gesprek, tijdens een volgende vergadering, moet voorbereiden.
Ds. M.C. Batenburg (Gouda) heeft als preses de taak de synode door alle agendapunten heen te loodsen. Zaterdagmiddag om 17.00 uur moet hij de vergadering besluiten.