De vraag naar arbeidskrachten staat bij de Stichting Veluwe Portaal „met stip op één”, zegt manager Ingeborg Lups-Dijkema. „Voorheen waren er de welbekende sectoren die personeel tekortkwamen, de techniek en de zorg met name. Nu is er in vrijwel alle bedrijfstakken een enorme behoefte aan nieuwe mensen. Maar die zijn er meestal niet. Dat is zorgelijk, want daardoor worden bedrijven geremd in hun productie en hun omzet.”

Veluwe Portaal is een onafhankelijk en ondersteunend netwerk op het gebied van personeelsbeleid (human resources), opgericht in 2009. Inmiddels zijn meer dan 150 bedrijven op de Veluwe en in Zeewolde erbij aangesloten, met samen ruim 25.000 werknemers. „Het grootste vraagstuk, ook in de komende jaren, is instroom en behoud van personeel”, aldus Lups-Dijkema. „Door de vergrijzing stromen de komende jaren veel gekwalificeerde vakmensen uit, waardoor kennis verloren raakt. De instroom is te gering om de vacatures te vervullen. Dus moet het werk anders worden uitgevoerd. Meer automatisering, meer digitalisering, meer robotisering zijn opties.”

Opleiden

Kijk ook anders naar instroommogelijkheden, adviseert Veluwe Portaal. Lups-Dijkema: „Denk aan de zij-instromers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Anders werven is ook belangrijk. Niet zozeer vanuit diploma’s en werkervaring, maar vanuit het perspectief om medewerkers zelf te scholen en het vak op de werkvloer te leren. Ik zie steeds meer werkgevers hun mensen opleiden en dan ook gelijk een contract aanbieden. Verder proberen we scholieren en studenten enthousiast te maken voor een baan in de regio.”

Veluwe Portaal staat werkgevers bij als het gaat om duurzame inzetbaarheid van medewerkers, bijvoorbeeld bij ziekte (tweede-spoortrajecten) en (tijdelijke) boventalligheid. „Wanneer functies worden geautomatiseerd of wegbezuinigd, kunnen wij deze mensen in de regio houden door hen te ondersteunen om van werk naar werk te gaan of om hen te laten bijscholen.”

Als er bedrijven of onderdelen van bedrijven sluiten, zoals onlangs fietsonderdelenfabrikant Shimano in Nunspeet, helpt Veluwe Portaal bij het zoeken naar nieuw werk. „Voor veertig medewerkers organiseerden we een banenmarkt waardoor ze in contact kwamen met andere werkgevers in de regio. Zeven mensen zeiden dat ze graag in de zorg wilden gaan werken. Ook daarbij helpen we hen verder. De eerste contracten zijn al getekend.”

Een soortgelijke aanpak was er bij de sluiting van het distributiecentrum van supermarktketen Emté in Putten en conservenfabriek Struik in Voorthuizen. „In het laatste geval zijn we met een bus met vijftig medewerkers langs drie andere bedrijven in de voedselsector gereden. Een van die werkgevers heeft acht medewerkers een contract aangeboden. Er zijn ook contracten bij andere bedrijven uit voortgekomen.”

Gemiste kans

In de gemeente Barneveld opereert sinds drie jaar Barneveld Tomorrow. „Onze regio biedt hoogopgeleide jongeren veel mogelijkheden”, zegt manager Heleen Kleijer. „Barneveld is een van de ondernemendste gemeenten van Nederland. Toch zijn er maar weinig studenten die dit weten, waardoor zij naar de grote steden vertrekken. Dat is een gemiste kans, want Barneveld staat te springen om talent.”

Barneveldse bedrijven zagen het gebeuren, stelt Kleijer. „Jongeren dachten dat er in onze regio geen interessante banen voor hun carrière waren. Ze gingen stagelopen bij grote ondernemingen in de regio waar ze hun studie volgden, bijvoorbeeld in Utrecht, Nijmegen en Amsterdam, waar ze dan ook bleven hangen. Vervolgens kwamen ze niet meer terug naar Barneveld, waar ze zich ook goed verder hadden kunnen ontwikkelen. Onze gemeente heeft 6800 bedrijven met 35.000 banen, waarvan 10.000 voor hoogopgeleiden. Veel bedrijven leveren hoogwaardige producten, vaak ook wereldwijd.”

Barneveld Tomorrow heeft in drie jaar circa 500 studenten geholpen bij het vinden van bijbanen, stages, afstudeeropdrachten of startersfuncties bij bedrijven. Ook kunnen beginnende ondernemers gebruik maken van kennis, het netwerk van de organisatie en een gratis werkplek.

Kleijer: „Van degenen die bij ons aanklopten is 95 procent bij een Barnevelds bedrijf aan de slag gegaan.” Het geheim van dat succes? „Wij werken op basis van cultuur en persoonlijke waarden. Er wordt niet allereerst gekeken naar iemands studie en mogelijke bedrijven, zoals de sector logistiek voor iemand met hbo bedrijfskunde, maar veel meer naar ‘DNA’ en cultuur. Wie ben ik als persoon? Wat vind ik belangrijk in het leven? Spreekt een familiebedrijf mij aan? Wil ik een 9-tot-5-mentaliteit? Vind ik collegialiteit belangrijk? Geloof is natuurlijk ook een belangrijke factor in onze regio. De contacten die worden gelegd blijken daardoor vaak duurzamer te zijn. De trend lijkt te worden doorbroken: steeds vaker zien we studenten naar Barneveld terugkeren.”